YourLiterary.com | Shqip | Mobile version | Vepra | Shenime per pergatitje per provimin e lirimit lenda gjuhe shqipe klasa 9

Home Posto vepren tende

Abonohu Projekte

Ese Tekste Poezi Hartime Pershkrime Fabula Tregime Te tjera

Data e postimit: 2023-06-03 19:58:03
Lexime: 1133

Shenime per pergatitje per provimin e lirimit lenda gjuhe shqipe klasa 9

Like 3

Dislike 0

Autori: Big G
Lloji: Analize letrare
Tema: Provimi i lirimit, gjuha shqipe test, provimi i klases 9, klasa 9, provim lirimi teza, shenime gjuha shqipe 9
Shkolla: ;)
Klasa: 9B
Qyteti: Fier
E-mail: Email eshte i fshehur!

Materiale/Shënime për provimin e gjuhës Shqipe për klasën e 9
Shënim: Ky material është një koleksion shënimesh që fillojnë nga klasa e 6 deri në të 9-tën dhe nuk janë në
ndonjë rregull hierarkik gjithsesi. Shënimet shërbejnë thjesht si suplement dhe nuk duhen marrë si bazë materiale
parimore për t’u përgatitur për provimin e gjuhës Shqipe për klasën e 9, por thjesht si një material plus që
shërben për zhvillimin e njohurive tuaja në lidhje me lëndën. Shikoni dhe shënimin në fund të dokumentit për më
tepër informacion.

Me kontaktoni ne email nese doni dokumentin Word.

NJOHURI NGA KLASA VI

Fjalët ➔
-
Të parme: kur kanë edhe rrënjën edhe temën të njëjtë
-
Jo të parme: kur kanë parashtesë dhe prapashtesë

Prapashtesat i japin fjalës kuptim të ri.

Fjalët jo të parme janë:

1. Të prejardhura(këngëtar)
2. Të përbëra (kryeqytet)
3. Të përngjitura (megjithatë)
•
Fjalët e parme, të prejardhura apo të përbëra, që kanë rrënjë të njëjtë formojnë familje fjalësh.
•
Leksikologjia është degë e gjuhësisë që studion fjalët e një gjuhe dhe kuptimet e tyre.
•
Tërësia e fjalëve të një gjuhe quhet leksik.
•
Fusha leksikore quhet bashkësia e objekteve të caktuara të një leksiku.
•
Fjalia është njësia themelore e ligjërimit.
Llojet e fjalorëve:
1. Shpjegues
2. Drejtshkrimorë
3. Sinonimesh
4. Dygjuhësh
5. Terminologjikë
6. Enciklopedikë
7. Elektronikë
Shembuj:
-ndajfoljesh: këtu, atje, larg, atëherë, shumë;
-parafjalësh: nga, me, pa, prej;
-pjesëzash: mos, nuk, s’ , fill, vetëm;
-pasthirrmash: ah, oh, moj, more.
Përemrat:
-
Vetor (unë, ti, ai/ajo…)
-
Vetvetor (vetvetja)
-
Pronor (im, e tij, e saj…)
-
Lidhor (që, i cili, e cila, të cilat)
-
Pacaktuar (dikush, çdokush)
-
Pyetës (kush, cili, cila…)
-
Dëftor (ky, kjo…)
Zgjedhimi i foljes kërkon:
-
Vetën(e parë, e dytë, e tretë);
-
Numrin (njëjës, shumës);
-
Kohën (e tashme, e ardhme…)
-
Mënyrën (dëftore, kushtore…)
-
Formën (veprore, joveprore).
Të gjitha format që merr folja sipas vetave, kohëve e mënyrave të ndryshme janë forma të shtjelluara të foljes.
Format që nuk ndryshojnë vetën quhen forma të pashtjelluara të foljes.
Lexova Naimin ➔ metonizmi
Mes shkretimit, ti vajton ➔ paralelizëm figurative
Udha e mbarë o krushq bujarë ➔ apostrof
FORMA VEPRORE
Mënyra dëftore përfshin 8 kohë (folja: këndoj)
Koha e
tashme
Koha e shkuar
Koha e ardhme
këndoj
E pakryer
E kryer e
thjeshtë
E kryer
Më se e
kryer
E kryer e
tejshkuar
E ardhme
E ardhme e
përparme
e këndoja
këndova
kam
kënduar
kisha
kënduar
pata kënduar
do të këndoj
do të kem
kënduar
Mënyra habitore: 4 kohë (folja: këndoj)
Koha e tashme
Koha e shkuar
kënduakam
E pakryer
E kryer
Më se e kryer
kënduakësha
paskam kënduar
paskësha kënduar
Mënyra lidhore: 4 kohë (folja: këndoj)
Koha e tashme
Koha e shkuar
të këndoj
E pakryer
E kryer
Më se e kryer
të këndoja
të kem kënduar
të kisha kënduar
Mënyra kushtore: 2 kohë (folja: këndoj)
Koha e tashme
Koha e shkuar
do të këndoja
E kryer
do të kisha kënduar
Mënyra dëshirore: 2 kohë (folja: këndoj)
Koha e tashme
Koha e shkuar
këndofsha
E kryer
paça kënduar
Mënyra urdhërore: 1 kohë (folja: këndoj)
Koha e tashme
Ti këndo! / Ju këndoni! (Shënim: mënyra urdhërore ka vetëm vetën e dytë njëjës ose shumës)
Format e pashtjelluara të foljes kam janë:
Pjesore
Përcjellore
Paskajore
Forma mohore
pasur
duke pasur
për të pasur
pa pasur
Format e pashtjelluara të foljes jam janë:
Pjesore
Përcjellore
Paskajore
Forma mohore
qenë
duke qenë
për të qenë
pa qenë
FORMA JOVEPRORE
Mënyra dëftore përfshin 8 kohë (folja: mat)
Koha e
tashme
Koha e shkuar
Koha e ardhme
matem
E pakryer
E kryer e
thjeshtë
E kryer
Më se e
kryer
E kryer e
tejshkuar
E ardhme
E ardhme e
përparme
matesha
u mata
jam
matur
isha matur
qesha matur
do të matem
do të jem
matur
Mënyra habitore: 4 kohë (folja: mat)
Koha e tashme
Koha e shkuar
u matkam
E pakryer
E kryer
Më se e kryer
u matkësha
qenkam matur
qenkësha matur
Mënyra lidhore: 4 kohë (folja: mat)
Koha e tashme
Koha e shkuar
të matem
E pakryer
E kryer
Më se e kryer
të matesha
të jem matur
të isha matur
Mënyra kushtore: 2 kohë (folja: mat)
Koha e tashme
Koha e shkuar
do të matesha
E kryer
do të isha matur
Mënyra dëshirore: 2 kohë (folja: mat)
Koha e tashme
Koha e shkuar
u matsha
E kryer
qofsha matur
Përcaktori
Llojet e përcaktorëve:
1. Me përshtatje ➔ saktëson ose përcakton cilësinë e emrit bërthamë;
2. Me drejtim ➔ tregon një tipar të emrit që përcakton;
3. Me bashkim ➔ shprehet me përemra të palakueshëm, me numërore dhe ndajfolje.
NJOHURI NGA KLASA VII
Analizo fjalinë: “Ua, mos jeni ju ata dy valltarët e vegjël që kërcyen aq këndshëm dhe bukur në festivalin e fundit.”
ua ➔ pasthirrmë ➔ emocionuese;
mos ➔ pjesëz ➔ mohore;
jeni ➔ folje, veta II, nr.shumës, zgj.II, mënyra dëftore, koha e tashme;
ju ➔ përemër vetor, veta II, nr.shumës, rasa emërore;
ata ➔ përemër vetor, veta III, nr.shumës, rasa emërore;
dy ➔ numëror i thjeshtë, themelor;
valltarët ➔ emër, gjinia mashkullore, nr.shumës, rasa emërore, trajta e shquar;
e vegjël ➔ mbiemër, i nyjshëm, gjinia mashkullore, nr.shumës, rasa emërore;
që ➔ përemër lidhor;
kërcyen ➔ folje, nr.shumës, veta III, koha e kryer e thjeshtë, mënyra dëftore, forma veprore;
aq ➔ ndajfolje sasie;
këndshëm ➔ ndajfolje mënyre;
dhe ➔ lidhëz bashkërenditëse shtuese;
bukur ➔ ndajfolje mënyre;
në ➔ parafjalë e rasës kallëzore;
festivalin ➔ emër, gjinia mashkullore, nr.njëjës, rasa kallëzore, trajta e shquar;
e fundit ➔ mbiemër, i nyjshëm, gjinia mashkullore, nr.njëjës, rasa kallëzore.
Shkallët e mbiemrit:
1. Shkalla pohore: jep thjeshtë një cilësi (i mirë);
2. Shkalla krahasore: kur cilësia krahasohet me një cilësi të dikujt tjetër (më i mirë);
3. Shkalla sipërore: jep cilësinë në shkallë shumë të lartë, pa e krahasuar (shumë i mirë).
Trajtat e shkurtra të bashkuara
Dhanore + kallëzore njëjës
Dhanore + kallëzore shumës
më + e = ma
të + e = ta
i + e = ia
na + e = na e
ju + e = jua
u + e = ua
më + i = m’i
të + i = t’i
i + i = ia
na + i = na i
ju + i = jua
u + i = ua
Ligjërimet në gjuhën shqipe:
-
Ligjërim i shkujdesur;
-
Ligjërim bisedor;
-
Ligjërim libror.
Stilet funksionale:
-
Stili i veprimtarisë shkencore e teknike;
-
Stili i veprimtarisë administrative;
-
Stili i veprimtarisë shoqërore dhe politike;
-
Stili i veprimtarisë letrare dhe artistike.
Vlerat e fjalisë:
-
Vlera përmbajtësore;
-
Vlera emocionale;
-
Vlera fjalëformuese;
-
Vlera zëvendësuese.
NJOHURI NGA KLASA VIII
Mbiemrat:
-
Cilësorë ➔ tregojnë cilësi;
-
Marrëdhëniorë ➔ tregojnë marrëdhënie.
Foljet:
-
Kalimtare ➔ që kalojnë mbi objektin;
-
Jokalimtare ➔ që nuk kalojnë në objekt.
Numërorët:
-
Të parmë: 0 – 10 (zero, një, dy … dhjetë);
-
Të prejardhur: 11 – 19 (njëmbëdhjetë, nëntëmbëdhjetë);
-
Të përbërë: 30, 60, 140, 220…;
-
Shprehje: 32, 55, 61,72, 83 …
Përcaktori kallëzuesor qëndron prapa foljes.
Ndajshtimi është një lloj përcaktori që shënon një karakteristikë të emrit si psh: Xha Beqo.
NJOHURI NGA KLASA IX
Foljet gjysmëndihmëse:
1. Folja këpuje (jam);
2. Foljet modale (mund, duhet, do);
3. Foljet që shprehin mënyrën e zhvillimit të veprimit(fillim, vazhdim, mbarim).
Pjesëzat:
1. Dëftuese (ja);
2. Saktësuese (pikërisht, plot, rrumbullak, deri, gjer…);
3. Përforcuese (sidomos, madje, vetëm, veçanërisht);
4. Përafruese (thuajse, desh, rreth, gati, nja).
Pasthirrmat
1. Emocionuese;
2. Nxitëse.
Parafjalët sipas rasave:
1. Rasa emërore: nga, te, tek;
2. Rasa gjinore: në anë, në drejtim, për shkak;
3. Rasa kallëzore: në, me, për, pa, mbi, nën, nëpër, në lidhje me;
4. Rasa rrjedhore: prej, ndaj, anë, buzë, majë, afër, larg, sipër, sipas, përveç.
Diatezat:
1. Veprore: folja është në formën veprore dhe veprimin e kryen kryefjala.
2. Pësore: ka formë joveprore dhe emërton një veprim që e pëson kryefjala.
3. Vetvetore: joveprore, emërton një veprim që e kryen dhe e pëson kryefjala.
4. Mesore: joveprore, e kryen kryefjala.
Klasat e fjalëve
Të gjitha fjalët e një gjuhë grupohen nëpër kategori leksiko – gramatikore që quhen klasa fjalësh.
Në gjuhën shqipe dallohen këto klasa fjalësh:
1. emër;
2. mbiemër;
3. numëror;
4. përemër;
5. folje;
6. ndajfolje;
7. parafjalë;
8. lidhëza;
9. pjesëza;
10. pasthirrma.
Çdo fjalë vendoset në klasën përkatëse në bazë të këtyre kritereve: kuptimit leksikor dhe veçorive gramatikore.
Në bazë të kuptimit leksikor, klasat e fjalëve ndahen në 3 grupe:
1. Fjalët kuptimplota: ku grupohen fjalë që kanë kuptim leksikor të plotë, i cili lejon të përdoren si gjymtyrë
më vete. Në këtë grup bëjnë pjesë:
-
emrat, mbiemrat, foljet, ndajfoljet, numërorët, përemrat.
2. Fjalët jokuptimplota, ku grupohen fjalë që kanë një kuptim leksikor të kushtëzuar nga shërbimi që kryejnë
në fjali. Në këtë grup përfshihen:
-
parafjalët dhe lidhëzat që shprehin lidhje sintaksore midis dy gjymtyrëve a dy pjesëve të fjalisë;
-
pjesëzat, që shprehin ngjyrime kuptimore plotësuese të fjalëve a grupeve të fjalive.
3. Fjalët thirrmore, ku grupohen fjalët që përdoren për të shprehur, në formë thirrjesh, ndjenja të folësit
(pasthirrmat).
Veçoritë gramatikore ndahen në dy: veçori morfologjike dhe veçori sintaksore.
Në bazë të veçorive morfologjike, klasat e fjalëve ndahen në:
1. Klasa fjalësh të ndryshueshme, ku klasifikohen fjalët që lakohen (emri, mbiemri, përemri, numërori),
gjithashtu edhe fjalët që zgjedhohen (foljet).
2. Klasa fjalësh të pandryshueshme, ku klasifikohen fjalët që as lakohen dhe as zgjedhohen (ndajfolja,
parafjala, lidhëza, pjesëza, pasthirrma).
Në bazë të veçorive sintaksore, pra të aftësisë ose të paaftësisë për t’u përdorur si gjymtyrë më vete në fjali, fjalët
ndahen në:
1. Fjalë të mëvetësishme: emri, mbiemri, folja, numërori, përemri, ndajfolja dhe pasthirrma.
2. Fjalë të pamëvetësishme: parafjala, lidhëza dhe pjesëza.
Fjalitë e thjeshta:
1. Njëkryegjymtyrëshe;
2. Dykryegjymtyrëshe;
3. Të zgjeruara;
4. Të pazgjidhura.
Fjalia vetore:
1. Fjali me vetë të përcaktuar: në të cilën gjymtyra kryesore është folje në vetën e parë dhe të dytë njëjës dhe
shumës.
2. Fjali me vetë të papërcaktuar: në të cilat gjymtyra kryesore është folje në vetën e tretë shumës.
3. Fjali me vetë të përgjithësuar: gjymtyra kryesore është folje në vetën e dytë, njëjës.
Fjalia pavetore:
1. Fjali pavetore në folje pavetore; (Gjëmonte.)
2. Fjali pavetore me folje të formës pësore në vetën III, njëjës; (Më flihet.)
3. Fjali pavetore me folje jokalimtare në vetën III njëjës; (Kështu ndodhi edhe me Benin.)
4. Fjali pavetore me foljen kam dhe jam. (Sot paska erë.)
Fjalia njëkryegjymtyrëshe emërore ka një gjymtyrë kryesore e cila shprehet me:
1. Emër: në rasën emërore në trajtë të pashquar;
2. Me një emër të shquar: në rasën emërore të prirë nga pjesëza treguese -ja: Ja malet, ja fushat.
Fjalia emërore ndahet në 3 pjesë:
1. Fjali emërore përshkruese;
2. Fjali emërore treguese ➔ shoqërohet me -ja;
3. Fjali emërore emërtuese.
Fjalitë me bashkërenditje:
1. Shtuese;
2. Kundërshtuese;
3. Veçuese;
4. Përmbyllëse.
Fjalitë me nënrenditje:
1. Marrëdhënie kallëzuesore;
2. Marrëdhënie kryefjalore; (se, që, sikur, kur)
3. Marrëdhënie kundrinore; (se)
4. Marrëdhënie përcaktore; (që, i cili, e cila)
5. Marrëdhënie rrethanore vendore; (ku)
6. Marrëdhënie kohore; (njëkohësie, parakohësie, paskohësie)
7. Marrëdhënie shkakore; (se, pse, sepse, ngaqë)
8. Marrëdhënie qëllimore; (që, me qëllim që)
9. Marrëdhënie mënyrore; (ashtu si, kështu si, sikur, sikurse)
10. Marrëdhënie sasiore; (sa, saqë, mesa, aq sa)
11. Marrëdhënie krahasore (se, sesa, nga sa, nga, sa)
Shënim i fundit: Këto materiale leksionesh janë marrë nga disa shënime të një studenti të klasës së nëntë në vitin
2018. Duke marrë këtë parasysh, po ju them edhe njëherë që përdoreni këtë material si material shtesë dhe jo
material bazë për studimin e pregatitjes tuaj për provimet e klasës së nëntë. Ju uroj suksese!
@BIG_G
xhonderri@gmail.com

Do qe te marresh mendimin qe kane shoket per ty?
Do qe te te shkruash mendimin qe ke per shoket?
Regjistrohu tani dhe tregohu i ndershem!

tbh.me

Vepra te ngjashme

Një Udhëtim i Paharrueshëm Autori: Askush · Lloji: Analize letrare · Tema: Një Udhëtim i Paharrueshëm Dielli sapo kishte nisur të lindte, duke hedhur rrezet e para mbi qytetin që ende flinte. Me valixhen e mbushur dhe zemrën plot emocion, u drejtova drejt stacionit, ku autobusi ynë sapo ishte nisur. Peizazhi që ndryshonte nga dritarja më mbushte me ...	perrall per femi Autori: arbnora arta · Lloji: Analize letrare · Tema: vajza e vogel ishte nje her e nje koh nje vajz e vogel ajo kishte vetem gjyshen e saj prinerit i kishte gjithmon te zen me pun ajo nje dit duke luajtur ne oborrin e shkolles e theu kemben dhe drejtori i shkolles i lajmroi te afermit e saj kur erdhi gjyshja e saj kur e ...
Nena Autori: Arberita Rraqi · Lloji: Analize letrare · Tema: Nena Kete ese dua te ja kushtoj me te shtrenjtes sime ..Nenes time.. Ajo luftoi shume qe te me shpie ne kete bote.Sakrificat e saj jane te shumta sepse ajo me lindi,edukoi,mesoi,ajo me mesoi fjalet e para , hapat e pare etj etj.. Per mua nena ka qene edhe si ...	lufta fataliteti i jetes njerezore Autori: Paula Ceci · Lloji: Analize letrare · Tema: Lufta Ese:Lufta,fataliteti i jetes njerezore. Lufta.Perfytyrimi i pare qe na vjen ne mendje eshte shkaterrim,arme,gjak dhe kasapane e madhe. Te gjithe e dime qe per te filluar nje lufte nuk duhet shume mundim,por per t’iu shmangur ketij konflikt...
Interneti Autori: Mario Cake · Lloji: Analize letrare · Tema: Interneti nterneti ka ndikuar ne aspekte te ndryshme te shoqerise. Eshte e rendesishme qe te kuptojmese cilat jane pasojat e perhapjes dhe perdorimit te larte te Internetit per jeten e njerzeve.Interneti mundet apo edhe nuk mundet te izoloj njerzit nga bota reale d...	KOSOV Autori: SAIDE PNISHI · Lloji: Analize letrare · Tema: PER KOSOVEN Kosova Ministrat haga a tej i nshu pi burgit te hages jan tu dal me faqe te bardh ne kosov jan tu ardh pa kurr far faji ata jan dal te paster si loti ministrat jan se i ka rit kosova nan se gjuha shipe i ka eduku nanat shqiptare na ka eduku askus...
poezi Autori: brikena · Lloji: Analize letrare · Tema: miqesia Miqesia fjale e arte, fjale e bukur plot kuptim, ke nje mik qe te degjon, me vemendje cdo mendim, Ke nje dere ku te trokases, kur dicka ty te mundon, ne te mir e ne te keq, miku mir te ndihmon, Pas familjes, ne jeten tone, vendin e ze miqesi...	Fama she suksesi Autori: Rumejsa · Lloji: Analize letrare · Tema: Fama she suksesi Fama she suksesi Jane dy fjale the ndryshme the cilat njerezit I ngaterrojne. The kesh fame nuk do the thote se ke sukses.Edhe COVID-19 ka fame por seshte I suksesshem. Gjithsecili prej nesh mund te behet I famshem eshte e thjeshte por jo gjithkush mi...
Gjakmarja ,nj plage e shoqerise sone Autori: Arss Rey · Lloji: Analize letrare · Tema: Gjakmarja ne SHQIPERI Shqiperia eshte nje vend i madh,nje vend i europianizuar,nje vend oi cili tashme njehet pothuaj nga e gjithe bota.Nje vend i cili ne aspektet kryesore te jetes eshte mjaf i zhviluar.Shiperia eshte nje vend qe ka mere krenar miliona shqipetare ,qe te jene ...	Perralla per femijë Autori: Madita Syla 🦋 · Lloji: Analize letrare · Tema: Dhuratat e ditelimdjes DHURATAT E DITELINDJES Na ishte nje mbret dhe nje mbretereshë ata kishin nje vajz te quajtur Dajana.Nje dite dajana kishte ditelindjen dhe prinderit vendosen qe ti ftonin te gjithe femijet e fshatit.Kur dajana hyri në dhomen e ndejes ata duartrokite...
gjuha jone Autori: fioralba bardhoshi · Lloji: Analize letrare · Tema: gjuha Gjuha jone eshte thesar i diturise sone,rilindasit tane u munduan shume qe te bejne nje gjuhe te perbashket per te gjithe shqiptaret,kudo qe ndodhemi.Gjuha eshte ajo qe ne na bashkon,na ben te ndihemi nje popull shqiptar.Pavaresisht se jetojme te ndare ne...	Nena qenie e pazevendesueshme Autori: B.Olluri · Lloji: Analize letrare · Tema: per nenen Ndoshta cdo fjale do te ishte e paket te flisja per qenien me te dashur ne bote Nenen.Prej dites qe ne lindem ishte dora e saj qe kujdesej per ne,e ajo dore vazhdon te kujdeset per ne edhe sot pa asnje ankese.Ajo mund te kosniderohet si mrekullia e 8 ne k...
eneida Autori: drita lamallari · Lloji: Analize letrare · Tema: eneida "Eneida"eshte veper epike latine,shkruar rreth viteve 29-10 p.k nga poeti romak,Virgjili dhe tregon historine legjendare te Eneas.Kjo veper i perket epokes se poemave homerike. Enea,heroi legjendar i Trojes,e braktis qytetin mes flakeve duke mbajtur mbi ...	''jeta sa hap e mbyll syt" Autori: elijona berisha · Lloji: Analize letrare · Tema: paraja te verbon paraja esht nj leter e cila shum njer i verbon,me te blen shum gjera ben shum shpenxime ,pa e ditur se sa hargjon .Paraja shkon e vjen ...... ME VJEN KEQ POR NUK MUND TA VAZHDOJ ME SHUM KTOJEN VETEM RE ERNA TE SHKURTER. FALEMIDERIT PER MIRKUPTIM.

Komentet e fundit!

Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Emri:

Email:

Komenti:

Pyetje sigurie

Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =

Your travel guide to exploring Albania - TourAlbania.org

Kaloni ne versionin Desktop