Data e postimit: 2013-09-24 21:15:48
Lexime: 13223
ese per syte
Lloji: Ese filozofike
Tema: ese per syte
Autori: ana
Shkolla: hasan prishtina
Klasa: 9a
Qyteti: tirane
E-mail: rmuzhika@ymail.com


Dhuna kundër grave në Shqipëri duhet të analizohet në kontekstin e kulturës dhe traditave shqiptare. Studimi i dhunës në familje është i komplikuar, sepse ajo është një fenomen që ndodh prapa dyerve. Njerëzit nuk preferojnë të flasin mbi këtë çështje sepse ata e konsiderojnë atë çështje private dhe burim turpi. Gjithashtu, ky problem mbështetet nga mentaliteti tradicional dhe patriarkal që është thellësisht i rrënjosur në kulturën shqiptare

Rrënjët e keqtrajtimit të vazhdueshëm të grave shqiptare nga burrat janë të vjetra dhe të thella dhe janë të lidhura me mungesën e respektit. Duket kontradiktor fakti që Kanuni (Kodi i ligjeve zakonore të përdorura në pjesën veriore të Shqipërisë) përfshinakte që e deklarojnë gruan si të paprekshme.Mbështetur në aktet dhe kundra aktet mbi gruan ngrihet pyetja: Pse gruaja konsiderohej e paprekshme? Sepse ajo nevojitej për të lindur fëmijë, për t’u kujdesur për fëmijët dhe anëtarët e tjerë të familjes dhe për punët e shtëpisë. Nga kjo pikpamje, ishte e vështirë të pranohej barazia e gruas me burrin. Sipas Kanunit, gruaja është një objekt që merr frymë, ajo është një pasuri dhe si e tillë nuk mund të respektohet nga anëtarët meshkuj të familjes. Kanuni përmend faktin se burrat kanë të drejtë të rrahin dhe të fyejnë publikisht bashkëshortet e tyre nëse bashkëshortet nuk u binden atyre. Nëse gruaja “nuk sillet mirë ndaj të shoqit burri ka të drejtë “ t’i presë një shirit nga brezi i saj ose t’i presë një tufë nga flokët e saj dhe ta lërë atë. Burri mundet t’i presë flokët gruas së tij, ta çveshë atëlakuriq, ta përzërë atë nga shtëpia në sy të të afërmve dhe më pas ta ngasë atë me shkop mes përmes gjithë fshatit. Më tej në Kanun thuhet: Nëse burri e rreh gruan e tij, ai nuk quhet fajtor dhe prindërit e saj nuk mund të bëjnë asnjë ankesë për burrin që e ka rrahur. Nëse burri e rreh gruan deri në gjakosje, dhe ajo ankohet tek prindërit, burri duhet të japë shpjegime. Në Kanun sqarohet se, burri mund ta vrasë gruan e tij në dy raste, për tradhëti dhe mosmikpritje.Për këto dy akte të pandershmërisë, burri e vret gruan e tij, nuk kërkon mbrojtje dhe nuk hyn në hakmarrje, pasi prindërit e gruas së tij të vrarë e kanë marrë çmimin e gjakut të saj kur i kanë dhënë dhëndërrit një fishek ditën e dasmës, për të garantuar sjelljen e saj.Pesëdhjetë vjet të sundimit komunist nuk e fshinë qëndrimin patriarkal të lidhur me Kanunin. Shumë gra akoma e shikojnë pozitën e tyre sociale nën ndikimin e këtyre ligjeve zakonore.

Shpesh thuhet se Kanuni është burimi kryesor për pozitën e diskriminuar të grave në shoqërinë shqiptare, argument ky shumë i diskutueshëm e ndofta spekulativ. Çështja e historisë së pozitës së nënshtruar të grave në shoqërinë shqiptare në këtë shekull ka nevojëpër një analizë më të plotë, duke marrë në konsideratë shumë faktorë, si nivelin shumë të ulët të zhvillimit ekonomik e shoqëror, nivelet e larta të varfërisë, mungesën e stabilitetit politik, faktin që çështja e identititetit dhe e integritetit territorial shqiptar mbizotëruan jetën e vendit dhe lëvizjet politike brënda tij, mungesën ë një kulture politike demokratike, nivelin e ulët arsimor, mungesën e lëvizjeve të gjëra emancipuese shoqërore etj. Kanuni është vetëm një nga këta faktorë dhe vepronte vetëm në një pjesë të vendit. P.sh. në jug nuk vepronte Kanuni, por kishte përsëri fejesa në djep.Një analizë e tillë mungon në studimet ekzistuese, dhe ne ndjehemi të detyruar të prezantojmë nevojën për një analizë të plotë të fenomenit dhe të situatës së gruas në atë kohë. Autorë të tjerë janë përpjekur, gjithashtu, të analizojnë natyrën e këtij fenomeni në Shqipëri. S. Gjipali dhe L. Ruci në studimin e tyre Gruaja shqiptare: Hezitime dhe Perspektiva, përpiqen të shpjegojnë influencën e vështirësive ekonomike në pozitën e varur të gruas shqiptare: Gjithashtu duhet të kuptojmë situatën e grave shqiptare gjatë gjysmës së fundit të shekullit tonë dhe progresin që ato kanë bërë … Shqipëria ishte dhe vazhdon të jetë një vend me një popullsi fshatare mbizotëruese (64 % e popullsisë aktualisht jeton në fshat) ... Prapambetja intelektuale dhe materiale krijoi kushte për nënvlerësimin dhe keqtrajtimin e gruas (mjafton të themi se rrahja e gruas konsiderohej gjë normale) .Për një kohë të gjatë studimet dhe të dhënat mbi dhunën në familje kanë munguar plotësisht. Në vitin 1996, shoqata e grave “Refleksione”, organizoi të parin studim kombëtar mbi dhunën në familje, financuar nga Programi PHARE Democracy. Në këtë studim S. Miria jep të dhënat e para që tregojnë se 64 % (nga 849 gra) e grave të intervistuara pranojnë të kanë përjetuar dhunë fizike, emocionale dhe seksuale. 64% e grave të intervistuara pranojnë se ato janë ndjerë të dhunuara fizikisht apo shpirtërisht nga partneri i tyre ose nga anëtarë të tjerë të familjes… 35 % e të intervistuarvekanë qënë dëshmitare të dhunës serioze fizike e psikologjike në familjen e tyre të origjinës.Permasat e këtij problemi mund të kuptohen duke marë në konsideratë të dhëna tëtjera nga Linja e Këshillimit për Gra dhe Vajza. Në më pak se 5 vjet të ekzistencës së saj,Linja ka marrë më shumë se 5000 telefonata. Në periudhën 1996-2000, më shumë se 400gra janë këshilluar ballëpërballë. Klientet kanë qënë nga të gjitha rrethet e vendit. Një fakt tjetër për frekuencën e fenomenit është numri i klienteve të trajtuara në Strehëzën për Gratë dhe Vajzat e Dhunuara në një periudhë kohore më të shkurtër se dy vjet. Kjo Strehëz, e ngritur në Tiranë, është e vetmja e këtij lloji në Shqipëri dhe mbështetet nga donatorë të huaj. Rreth 32 gra dhe 40 fëmije janë trajtuar në këtë Strehëz në 18 muaj aktivitet. Kërkesat për strehim janë shumë më të mëdha se kapacitati i Strehëzës. Strehëza pothuaj çdo muaj ka një ose dy kliente mbi kapacitetine saj. Numri i rasteve të kthyera (të papranuara) është pothuaj i barabartë me sasinë e klienteve të trajtuara në Strehëz. Këto të dhëna na ndihmojnë të kuptojmë se dhuna ndaj gruas nuk ndodh rastësisht, por ajo është një fenomen i përhapur në Shqipëri. Fenomeni përfshin të gjitha moshat dhe besimet fetare.

Vepra te ngjashme
Autori: Erza Breznica. · Lloji: Ese shpjeguese · Tema: abuzimet dhe llojet e saja.
Abuzimet : LLOJET E SAJA JANË : Abuzimet fizike ,adoleshente ,fëmijët dhuna në familje, dhuna dhe seksuale . Abuzimet fizike janë : Rrahja e adoleshentëve ,dhuna në familje . Abuzimet fizike Rrahja me rrip/thupërr/këpuc/dhe me gjëra t...
Autori: Xhulja Nikolla · Lloji: Ese e krahasim-kontrastit · Tema: Medea dhe Femrat Sot: Krahasim dhe Kontrast
Paragrafi 1: Vetëdija dhe Pavarësia Një ndryshim i theksuar midis Medeas dhe femrave sot është vetëdija dhe pavarësia e tyre. Medea ishte e detyruar të jetojë në një shoqëri ku gratë nuk kishin asnjë të drejtë apo zë në vendimmarrjen sh...
Autori: Alba · Lloji: Ese pershkruese · Tema: Dhuna.
Pikënisja e gjithçkaje ,ndonëse mistike apo e pakuptimtë për kohën , ekziston e jo vetëm kaq , por edhe simbolizon atë çka unë do ta quaja ‘’pikë referimi jetike ‘‘ . Me kërshëri lind nevoja të shprehem për nje prej fenomeneve më t...
Autori: Rina Cakrani · Lloji: Ese pershkruese · Tema: shqiperia,BE,integrimi
Bashkimi Europian është një organizatë që është krijuar për bashkimin e vendeve të lira me qëllim që t’u jepeshin fund luftërave,të cilat kishin përçarë kontinentin e vjetër për shekuj me rradhë,dhe të garantonte një jetë të qetë...
Autori: ana ana · Lloji: Tekst argumentues · Tema: maredhenia prind femije
Familja, gjithnjë e më pak vendimtare në zgjedhjet e adoleshentëve Jo më fëmijë, por as të rritur, ende. Është kjo faza e tranzicionit, nëpër të cilin enden adoleshentët, të cilët jo vetëm për shkak të moshës, por edhe për shkak t...
Autori: Madalena · Lloji: Ese informuese · Tema: Mbrojtja e grave
Dhuna me baze gjinore i ka rrenjet e saj shume vite me pare dhe vazhdom akoma ne nje nivel relativisht me te ulet por kurre nuk eshte zhdukur.Pra sic permendem, qe ne lashtesi gruaja ka qene gjithnje nen hijen e nje burri edhe pse me kalimin e viteve roli...
Autori: Lion Braka · Lloji: Ese pershkruese · Tema: 8 marsi dita e nënës ose dita e gruas.
Marsi njihet si "Dita e Gruas", në të gjithë botën. Madje në shtete të ndryshme kjo ditë festohet si festë kombëtare. Kjo ditë shërben jo vetëm për bashkimin e grave pa dallim feje, race, kulture, gjuhe dhe prejardhjeje, por edhe për të kuj...
Autori: Elidona Duraku · Lloji: Ese shpjeguese · Tema: Bukuria e fshehur
Të kaluar dhe të pranishëm, antik dhe modern, të rinj dhe të vjetër, musliman dhe të krishterë, të pasur dhe të varfër, veri dhe jug, urban dhe rural, monarkist dhe socialist: ekstremet e shoqërisë shqiptare janë të gjalla, tensionet janë ...
Autori: Artan Alla · Lloji: Ese argumentuese · Tema: Pakicat kombëtare sot
Sot në shoqërinë civile Shqipëtare kemi një liri fjale te cunguar sepse në shoqërinë tonë nuk ka gjithëpërfshirie të të gjithë pakicave etnike . Pakicat etnike jane pjesa më e diskriminuar dhe diferencuar nga shoqëria civile shqipëtare ....
Autori: Dajana Ndoj · Lloji: Ese pershkruese · Tema: adoleshenca
Adoleshenca ështe ajo faze e jetës që çdo njeri në këtë moshë preket nga pasojat e saj. Të jesh një adoleshent do të thote të jesh si ajo lulja e sapo çelur e cila sado ti hedhësh ujë asnjëherë nuk ngopet. Adoleshenca shoqërohet me ...
Autori: Orient Maha · Lloji: Ese argumentuese · Tema: Racizmi sipas meje
Racizmi është besimi në superioritetin e një race mbi tjetrën, e cila shpesh rezulton në diskriminim, segregacion dhe paragjykime ndaj njerëzve në bazë të racës apo përkatësisë etnike, kombëtare, fetare, etj. Sot, përdorimi i termit "raciz...
Autori: Kevin Çika · Lloji: Ese argumentuese · Tema: Fenomeni i donkishotizmit
Shumë vepra të arrira të letërsisë botërore kanë lënë mbresa të paharrueshme në kujtesën e njerëzve.Ato kanë krijuar personazhe "kult" që kalojnë si pa kuptuar kufijtë e veprës.Njerëz të shumtë gjejnë veten në ta. Ne menjëherë ...
Autori: me · Lloji: Ese e krahasim-kontrastit · Tema: Pershkri 2 autoresh
Të dy kanë mbi kurriz koleksionin e dekoratave për letërsinë që krijuan dhe njëkohësisht, thesin e rëndë të mediokriteteve politike, që i mbuluan me figura letrare. Të dy janë gjigandë të kulturës dhe njëkohësisht, përgjegjës për zbu...
Autori: Xhulja Nikolla · Lloji: Ese informuese · Tema: Titulli: Aktualizimi i Helenës së Trojës, Medeas, Ofelisë dhe Beatrices
Pjesa e parë: Aktualizimi i Helenës së Trojës Helenë e Trojës është një simbol i bukurisë dhe tradhëtisë në mitologjinë greke. Në aktualizimin e saj në shoqërinë moderne, figura e Helenës shfaqet si një femër e pavarur, e cila lufton...




Komentet e fundit!

Emri: xheni
Email: rocixheni@gmail.com
Komenti: un shkruj ese per syte,, ajo me del per gruan per keqtrajtimet e gruas

Emri: besir
Email: besir-banushi@hotmail.com
Komenti: komenti im eshte se nuk duhet te jenin te keq dhe te pasjellshem

Emri: malvi
Email: malvina.cera@hotmail.com
Komenti:

Emri: elma
Email: elma_susuri@zbavitu.net
Komenti: shum bukur

Emri: Frenci Rakipi
Email: frenci8@gmail.com
Komenti: Shume e bukur dhe e plote. Urime



Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Last name
Emri:
Email:
Komenti:
Pyetje sigurie
Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =


Copyright © 2011 - 2024 YourLiterary.com | Shqip | Mobile version. All Rights Reserved
Powered by YourLiterary.com