Data e postimit: 2017-04-19 17:22:05
Lexime: 7915
jeta e njerezve ne lashtesi
Autori: Roneta
Lloji: Tekst pershkrues
Tema: jeta
Shkolla: kushtrimi i lirise
Klasa: 6
Qyteti: durres
E-mail: Email eshte i fshehur!


Paleoliti i lartë është përfaqësuar shumë më gjerë. Vegla pune të kësaj periudhe janë zbuluar me shumicë në sipërfaqen e stacionit të Xarës (Xara II), në shpellën e Shën Marinës në Bogas të Sarandës, në shpellën e Konispolit, në Kryegjatë, në Rrëzë të Dajtit dhe në Gajtanin III, pra në një rreze të tillë që nënkupton shtrirjen e vendbanimeve të kësaj kohe në pjesën më të madhe të territorit të Shqipërisë. Këto materiale përbëhen kryesisht nga vegla stralli të tipit aurinjacien, të një përvoje më të përparuar teknike dhe me forma më të larmishme, kryesisht thika, kruese dhe gërryese. Së bashku me veglat prej stralli në depozitën rrëzë Dajtit janë gjetur edhe disa vegla prej kocke, të cilat në këtë kohë marrin një përdorim të gjerë krahas përsosjes së mëtejshme të punimit të strallit. Në shtresën paleolitike të shpellës së Shën Marinës përveç veglave të punës janë gjetur dhe gjurmë zjarri, si dhe fosile kafshësh të pleistocenit të vonë (capra ibex - dhi e egër), që tregojnë për një faunë të ngjashme me atë të paleolitit të mesëm, gjë që është dhe e kuptueshme, pasi klima dhe në këtë kohë vazhdoi të ishte e ftohtë dhe e lagësht si më parë.

Përparësi kanë të dhënat që janë zbuluar në shtresën më të hershme të shpellës së Konispolit I, të datuar 26 370 vjet më parë, si një seri veglash pune të përgatitura nga gur-stralli i bardhë me retush të varfër, kocka kafshësh të egra si edhe farë rrushi të egër dhe thjerrëza të karbonizuara, të cilat janë tipike për Mesdheun Lindor paraneolitik.

Gjuetia e kafshëve të egra vazhdon edhe në këtë etapë të fundit të zhvillimit paleolitik të vendit tonë, të jetë mjeti kryesor i sigurimit të ushqimit. Madje në këtë kohë përsosen dhe më tepër armët e gjuetisë si dhe format e saj. Mbledhja e prodhimeve të gatshme, gjithashtu, mbetet një nga mënyrat e sigurimit të ushqimit të përditshëm.
Gjatë kësaj epoke përfundon procesi i gjatë dhe i ndërlikuar i antropogjenezës. Nga neandertali, me tipare ende shtazore, kalohet tani në tipin e njeriut të sotëm - homo sapiens.

Si rrjedhim i përsosjes së veglave të punës prej stralli e kocke u rrit ndjeshëm mundësia e sigurimit më me shumicë të produkteve ushqimore, gjë që solli ndryshime dhe në organizimin e bashkësisë primitive.
Formohen tani grupe të qëndrueshme njerëzish të bashkuar jo vetëm nga forma e përbashkët e prodhimit, por edhe nga lidhjet e gjakut dhe nga origjina e tyre e përbashkët. Gradualisht kalohet në bërthamën e parë të organizimit shoqëror, në gjininë matriarkale. Ishte matriarkale, pasi gruaja luante rol të dorës së parë në ekonomi dhe në jetën shoqërore të kësaj bashkësie gjinore. Forma kryesore e familjes në këtë gjini ishte martesa me grupe, prej së cilës origjina e fëmijëve përcaktohej vetëm nëpërmjet nënës.

Në epokën e mezolitit (guri i mesëm) 10 000 - 7 000 vjet p.e.re ndodhën ndryshime të mëdha në florën dhe në faunën e kontinentit, rrjedhimisht edhe në territorin e Ballkanit. U zhdukën të gjitha kafshët tipike të pleistocenit, si mamuthi, rinoceronti etj., kurse një pjesë e kafshëve që vazhduan të jetonin ndryshuan përhapjen gjeografike. Në kushtet e reja gjeo-klimatike, njeriu i mezolitit filloi të kalojë nga ekonomia që mbështetej në gjuetinë e mbledhjen e produkteve të gatshme, në fillimet e bujqësisë e të blegtorisë primitive.
Epoka e mezolitit dallohet nga ajo e paleolitit edhe prej veglave të punës, të cilat janë bërë nga ashkla stralli shumë të vogla me forma të rregullta gjeometrike, si trekëndësha, trapezoidale, në formë segmenti etj., me përmasa të vogla 4-6 cm, ndaj quhen mikrolite.

Në territorin e Shqipërisë vendbanime mezolitike janë zbuluar në shpellën e Konispolit (Konispol II) dhe në Kryegjatë. Në të dyja këto vendbanime veglat prej stralli janë të cilësisë shumë të mirë, kanë forma tipike mezolitike, me retush të imët të cilësisë së lartë. Në Konispol ato janë datuar saktësisht në vitet 8500 p.e.sonë (në bazë të C14).

Me epokën mezolitike lidhet pjesërisht edhe vendbanimi i Vlushës (rrethi i Skraparit), ku janë zbuluar vegla stralli tipike mezolitike. Këto vegla janë gjetur së bashku me fragmente enësh shumë primitive, fakt që e daton Vlushën në fillimet e epokës neolitike. Sidoqoftë, ato i takojnë një kulture me tradita të forta mezolitike, dhe Vlusha përfaqëson një kulturë që vë në lidhje të drejtpërdrejtë epokën e mezolitit me fillimet e epokës së neolitit. Të marra së bashku, Konispoli II, Kryegjata dhe Vlusha, përbëjnë një dëshmi të rëndësishme për formimin e kulturës neolitike në territorin e Shqipërisë.

Vepra te ngjashme
Autori: L · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Turizmi në Shishtavec
U nisa nga Tirana,në drejtim të Shishtavecit.Ai ndodhet në Kukës,në verilindje të Shqipërisë.Shkova për të parë mrekullitë e fshehura të Shishtavecit.Dua tu tregoj për ndalesën time të parë atje.E cila nga vendasit quhet "Guri i Mëngjesi...
Autori: Kevin Çika · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Përshkrim rreth vetes
Mua më pëlqen shumë shkolla,ndonëse është e lodhshme.Sepse ajo di të përgatisë njerëz të aftë për jetën dhe thellon njohuritë për botën tonë.Lëndët që preferoj më shumë janë matematika dhe letërsia.Mendoj që kam arritur të përb...
Autori: REMI HASANI · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: I Dashur Ditar !
E merkure,14 janar Fillim jave,tashme jam vetem...vetem por ne nje ambjent ku ka shume persona.Ka shume persona?Huh? E cfare dua te them me kete,as vete nuk e di. Sepse ne fakt jam koshient qe une ndihem mire ne cdo moment ne varesi te gjendjes time s...
Autori: Kevin Çika · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Përshkrimi i vetes
Unë quhem Kevin Çika dhe jam 16 vjeç.Kam një gjatësi normale dhe një trup të rregullt.Kam sy të gjelbër dhe flokë ngjyrë gështenje.Pasionet e mia të mëdha janë të shkruarit dhe shkencat natyrore.Unë jam një person i durueshëm,i qetë dh...
Autori: Elidona Duraku · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Kujtimi i femijerise sime
Arush pellushi ka qene dhe eshte kujtimi i femijerise per shume gjenerata.Ai nuk ndahet nga une,eshte sinonim i sigurise dhe stabilitetit.Miku im me i mire,megjithese nuk eshte i vertete,dhe kete mister e kam zbuluar para pak vitesh.Arushi im quhet Tedi.A...
Autori: .... · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: zemra jon
Jeta qenka shum e veshtir paska shum sfida ato sfida duhet qe ti durojm sepse duhet te kemi shpres por jeta qenka nje gje shum interesante ndoje her na gezon nganjher edhe na hidheron. Jeta mua me ka dhuruar shum sende te reja por ato sende nuk po...
Autori: Elidona Duraku · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Qyteti i Kukesit
Nga dritarja une shoh gjithcka qe ndodh.Shoh rete e vraneta qe duan te nxjerrin nje shi te bollshem.Dielli rrezaton jo per te ngrohur,por per te shoqeruar rete dhe qiellin.Malet jane te ndryshme nga njera-tjetra.Nje male me debore,nje mal me shkembinj te ...
Autori: Kevin Çika · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Udhëtim me klasën në Gjakovë (2016)
Shënim:Ky udhëtim është bërë më 25 maj 2016.Në këtë udhëtim kanë marrë pjesë dhe nxënësit e klasës së 7A,sot 10 G,përfshirë dhe unë. Kur mësuesit na thanë që në maj do shkonim në ujvarën e Mirushës,u gëzuam jashtë mase shu...
Autori: FJONA SHKULAKU · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: dimri jone
Ah dimer,dimer Je stina e fundit,por me e bukura.Je stina e fundit,por me zbavitesja .Je stina e fundit,por ama edhe me e ftohta je.Te gjithe femijet cdo dite cohen nga gjumi ne mengjes,jooo ky nuk eshte nje mengjes si gjithe te tjeret.I gjithe vendi es...
Autori: - · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Antigona
Antigona vajton vdekjen e saj dhe i lutet qytetareve qe ta shohin dhe ia tregon historine e saj me hidherim.Ajo do mbytet ne lumin e akerontit te cilin kalojne te vdekurit per ne boten e pertejme.Kori ne kete pjese luan rolin sikur e lavderojne per trimer...
Autori: Enrik Hoxha · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Nje faqe nga ditari im !
Fillim jave,tashme jam vetem...vetem por ne nje ambjent ku ka shume persona.Ka shume persona?Huh? E cfare dua te them me kete,as vete nuk e di. Sepse ne fakt jam koshient qe une ndihem mire ne cdo moment ne varesi te gjendjes time shpirterore edhe jo per...
Autori: Elidona Duraku · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Ai njeri qe i ben te lehta gjerat e veshtira!
Arsimi konsiderohet si arma më e fuqishme e jetës për të fituar fitore dhe sukses. Kjo përgjegjësi e madhe dhe punë u jepet mësuesve për të ushqyer dhe formuar jetën e të rinjve dhe të ardhmen e vendit të tyre. Mësuesi luan një rol të mad...
Autori: ajshe aliqkaj · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: ese per boren ose dimrin
nje dit duke u zgjuar per tu nisur ne shkoll pash ne dritare se ishte bere gjithqka bardh mu duk se ka shum mjegull por jo kishte rene bore un u gezova shum shkova me nxitim ne shkolli sho se te gjith luanin erdha dhe un ne u kenaqem duke luajtur pastaj h...
Autori: Lion Braka · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Mjedisi
Mjedisi Mjedisi eshte gjeja me kryesore ne jeten tone.shumë njerez nuk ia dijne vleren mjedisit asesi.disa e keqperdorin e disa jo por nje mjedis i pastert,eshte shumë i nevojshem Gjithashtu disa prej qytetareve dalin per ta shijuar mjedisin,disa dali...




Komentet e fundit!



Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Last name
Emri:
Email:
Komenti:
Pyetje sigurie
Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =


Copyright © 2011 - 2025 YourLiterary.com | Shqip | Mobile version. All Rights Reserved
Powered by YourLiterary.com