Data e postimit: 2017-04-19 17:22:05
Lexime: 7712
jeta e njerezve ne lashtesi
Autori: Roneta
Lloji: Tekst pershkrues
Tema: jeta
Shkolla: kushtrimi i lirise
Klasa: 6
Qyteti: durres
E-mail: Email eshte i fshehur!


Paleoliti i lartë është përfaqësuar shumë më gjerë. Vegla pune të kësaj periudhe janë zbuluar me shumicë në sipërfaqen e stacionit të Xarës (Xara II), në shpellën e Shën Marinës në Bogas të Sarandës, në shpellën e Konispolit, në Kryegjatë, në Rrëzë të Dajtit dhe në Gajtanin III, pra në një rreze të tillë që nënkupton shtrirjen e vendbanimeve të kësaj kohe në pjesën më të madhe të territorit të Shqipërisë. Këto materiale përbëhen kryesisht nga vegla stralli të tipit aurinjacien, të një përvoje më të përparuar teknike dhe me forma më të larmishme, kryesisht thika, kruese dhe gërryese. Së bashku me veglat prej stralli në depozitën rrëzë Dajtit janë gjetur edhe disa vegla prej kocke, të cilat në këtë kohë marrin një përdorim të gjerë krahas përsosjes së mëtejshme të punimit të strallit. Në shtresën paleolitike të shpellës së Shën Marinës përveç veglave të punës janë gjetur dhe gjurmë zjarri, si dhe fosile kafshësh të pleistocenit të vonë (capra ibex - dhi e egër), që tregojnë për një faunë të ngjashme me atë të paleolitit të mesëm, gjë që është dhe e kuptueshme, pasi klima dhe në këtë kohë vazhdoi të ishte e ftohtë dhe e lagësht si më parë.

Përparësi kanë të dhënat që janë zbuluar në shtresën më të hershme të shpellës së Konispolit I, të datuar 26 370 vjet më parë, si një seri veglash pune të përgatitura nga gur-stralli i bardhë me retush të varfër, kocka kafshësh të egra si edhe farë rrushi të egër dhe thjerrëza të karbonizuara, të cilat janë tipike për Mesdheun Lindor paraneolitik.

Gjuetia e kafshëve të egra vazhdon edhe në këtë etapë të fundit të zhvillimit paleolitik të vendit tonë, të jetë mjeti kryesor i sigurimit të ushqimit. Madje në këtë kohë përsosen dhe më tepër armët e gjuetisë si dhe format e saj. Mbledhja e prodhimeve të gatshme, gjithashtu, mbetet një nga mënyrat e sigurimit të ushqimit të përditshëm.
Gjatë kësaj epoke përfundon procesi i gjatë dhe i ndërlikuar i antropogjenezës. Nga neandertali, me tipare ende shtazore, kalohet tani në tipin e njeriut të sotëm - homo sapiens.

Si rrjedhim i përsosjes së veglave të punës prej stralli e kocke u rrit ndjeshëm mundësia e sigurimit më me shumicë të produkteve ushqimore, gjë që solli ndryshime dhe në organizimin e bashkësisë primitive.
Formohen tani grupe të qëndrueshme njerëzish të bashkuar jo vetëm nga forma e përbashkët e prodhimit, por edhe nga lidhjet e gjakut dhe nga origjina e tyre e përbashkët. Gradualisht kalohet në bërthamën e parë të organizimit shoqëror, në gjininë matriarkale. Ishte matriarkale, pasi gruaja luante rol të dorës së parë në ekonomi dhe në jetën shoqërore të kësaj bashkësie gjinore. Forma kryesore e familjes në këtë gjini ishte martesa me grupe, prej së cilës origjina e fëmijëve përcaktohej vetëm nëpërmjet nënës.

Në epokën e mezolitit (guri i mesëm) 10 000 - 7 000 vjet p.e.re ndodhën ndryshime të mëdha në florën dhe në faunën e kontinentit, rrjedhimisht edhe në territorin e Ballkanit. U zhdukën të gjitha kafshët tipike të pleistocenit, si mamuthi, rinoceronti etj., kurse një pjesë e kafshëve që vazhduan të jetonin ndryshuan përhapjen gjeografike. Në kushtet e reja gjeo-klimatike, njeriu i mezolitit filloi të kalojë nga ekonomia që mbështetej në gjuetinë e mbledhjen e produkteve të gatshme, në fillimet e bujqësisë e të blegtorisë primitive.
Epoka e mezolitit dallohet nga ajo e paleolitit edhe prej veglave të punës, të cilat janë bërë nga ashkla stralli shumë të vogla me forma të rregullta gjeometrike, si trekëndësha, trapezoidale, në formë segmenti etj., me përmasa të vogla 4-6 cm, ndaj quhen mikrolite.

Në territorin e Shqipërisë vendbanime mezolitike janë zbuluar në shpellën e Konispolit (Konispol II) dhe në Kryegjatë. Në të dyja këto vendbanime veglat prej stralli janë të cilësisë shumë të mirë, kanë forma tipike mezolitike, me retush të imët të cilësisë së lartë. Në Konispol ato janë datuar saktësisht në vitet 8500 p.e.sonë (në bazë të C14).

Me epokën mezolitike lidhet pjesërisht edhe vendbanimi i Vlushës (rrethi i Skraparit), ku janë zbuluar vegla stralli tipike mezolitike. Këto vegla janë gjetur së bashku me fragmente enësh shumë primitive, fakt që e daton Vlushën në fillimet e epokës neolitike. Sidoqoftë, ato i takojnë një kulture me tradita të forta mezolitike, dhe Vlusha përfaqëson një kulturë që vë në lidhje të drejtpërdrejtë epokën e mezolitit me fillimet e epokës së neolitit. Të marra së bashku, Konispoli II, Kryegjata dhe Vlusha, përbëjnë një dëshmi të rëndësishme për formimin e kulturës neolitike në territorin e Shqipërisë.

Vepra te ngjashme
Autori: FJONA SHKULAKU · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: dimri jone
Ah dimer,dimer Je stina e fundit,por me e bukura.Je stina e fundit,por me zbavitesja .Je stina e fundit,por ama edhe me e ftohta je.Te gjithe femijet cdo dite cohen nga gjumi ne mengjes,jooo ky nuk eshte nje mengjes si gjithe te tjeret.I gjithe vendi es...
Autori: - · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Antigona
Antigona vajton vdekjen e saj dhe i lutet qytetareve qe ta shohin dhe ia tregon historine e saj me hidherim.Ajo do mbytet ne lumin e akerontit te cilin kalojne te vdekurit per ne boten e pertejme.Kori ne kete pjese luan rolin sikur e lavderojne per trimer...
Autori: Samina Beqiraj · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: AI
Ai asht Ai Aj asht bekim prej zotit e fat i jemi Aj asht rrezatus i miresis e reflektim i dashnis Aj asht Fmi plot gjallni Po asht edhe trim plot drejtesi Aj asht i brisht , aj asht i durushem, aj asht kokfort , aj asht drit Vec me pa n'syt e t...
Autori: VVVVVVVV · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Gjyshe
GJYSHE Askush nuk mund te pershkruaj dhimbjen time per ty.Ti ishe si nje shoqe e ngushte per mua.Ti ike e me le.Me than te behesha e forte po nuk munda..Me ke do te flas tani kush dk te ma hape deren kur kthehem nga shkolla.Kush do te me mesoje se sj te ...
Autori: Elsika Murrizi · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Dua Lipa
Dua Lipa eshte nje vajze 25-vjecare , kengetare, tekstshkruese, dhe modele me prejardhje shqiptare , qe jeton dhe vepron ne Londer,Angli. Eshte e gjate 1.73cm dhe peshon 63kg. Ka floke kafe , me te bardhe dhe baluket roze.Syte e saj jane ngjyre kafe . T...
Autori: Z.b · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Jeta dhe gjerat qe na sjell ajo
Deri para 1 viti kam menduar se gjerat qe po kaloja ishin tr veshtira dhe qaja per gjera qe tani kur i mendoj me duken asgje.Isha ende ne shkolle kisha shoqe,dilja shetisja dhe isha te pakten me e lumtur.Kishte gabime qe beja dhe mendoja me vete qe kta ja...
Autori: Ildi Alla · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Faqe ditari
Fillim jave,tashme jam vetem...vetem por ne nje ambjent ku ka shume persona. Ka shume persona?Huh? E cfare dua te them me kete,as vete nuk e di. Sepse ne fakt jam koshient qe une ndihem mire ne cdo moment ne varesi te gjendjes time shpirterore edhe jo p...
Autori: Lion Braka · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Mjedisi
Mjedisi Mjedisi eshte gjeja me kryesore ne jeten tone.shumë njerez nuk ia dijne vleren mjedisit asesi.disa e keqperdorin e disa jo por nje mjedis i pastert,eshte shumë i nevojshem Gjithashtu disa prej qytetareve dalin per ta shijuar mjedisin,disa dali...
Autori: Gloria Zhuli · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Natyra.
Parku kombetar i Dajtit eshte nje park mjaft i vizikuar nga shqipetaret dhe turistet e huaj.Ai ndodhet ne lindje te Tiranes.Dajti ka nje siperfaqe prej 3300 ha dhe eshte nje vend shume i pershtatshem per piknike familjare,sporte,lojera dhe aktivitete in...
Autori: Nekie Qejvani · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Pasqyrimi i dukurive lart, ne jeten toke!
(Dedikim i atij engjelli,e cila simbolizoi dhe tregoi se si trajtohemi "ne" ne Shqiperi!!) Po veshtroja perreth,por nuk po zija rehat. Levizja neper dhome,por perseri nuk po qendroja dot. Trupi im po leshonte disa buleza djerse,ku nuk mund t'i i...
Autori: Franceska Paja · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Familja ime
Familja ime eshte vendi ku kaloj momentet te bukura, te mbushura me emocione dhe ndonjhere edhe me lot. Familja ime perbehet nga nga 6 anetare une, prinderit dhe tre vellezerit e mi. Qe ne haat e pare kam pasur fatin qe te kem gjithmone perkushtimin...
Autori: REMI HASANI · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: I Dashur Ditar !
E merkure,14 janar Fillim jave,tashme jam vetem...vetem por ne nje ambjent ku ka shume persona.Ka shume persona?Huh? E cfare dua te them me kete,as vete nuk e di. Sepse ne fakt jam koshient qe une ndihem mire ne cdo moment ne varesi te gjendjes time s...
Autori: Kevin Çika · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Përshkrimi i vetes
Unë quhem Kevin Çika dhe jam 16 vjeç.Kam një gjatësi normale dhe një trup të rregullt.Kam sy të gjelbër dhe flokë ngjyrë gështenje.Pasionet e mia të mëdha janë të shkruarit dhe shkencat natyrore.Unë jam një person i durueshëm,i qetë dh...
Autori: Enrik Hoxha · Lloji: Tekst pershkrues · Tema: Nje faqe nga ditari im !
Fillim jave,tashme jam vetem...vetem por ne nje ambjent ku ka shume persona.Ka shume persona?Huh? E cfare dua te them me kete,as vete nuk e di. Sepse ne fakt jam koshient qe une ndihem mire ne cdo moment ne varesi te gjendjes time shpirterore edhe jo per...




Komentet e fundit!



Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Last name
Emri:
Email:
Komenti:
Pyetje sigurie
Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =


Copyright © 2011 - 2025 YourLiterary.com | Shqip | Mobile version. All Rights Reserved
Powered by YourLiterary.com