YourLiterary.com | Shqip | Mobile version | Vepra | Misticizmi ne zhanrin historik

Home Posto vepren tende

Abonohu Projekte

Ese Tekste Poezi Hartime Pershkrime Fabula Tregime Te tjera

Data e postimit: 2013-12-28 23:06:50
Lexime: 13474

Misticizmi ne zhanrin historik

Like 0

Dislike 0

Autori: Kris Hasa
Lloji: Ese argumentuese
Tema: Mungesa e misticizmit tek zhanri historik ne letersi
Shkolla: Petro Nini Luarasi
Klasa: 12D
Qyteti: Tirane
E-mail: Email eshte i fshehur!

Misteri, ai element qe i jep jete letersise ne parim, eshte gjithashtu pothuajse inekzistent ne disa rryma te ketij arti. Shkrimet e tipit romance, fantazi, triller e horror e kane mistiken baze te tyren. Sidoqofte nje rryme e ka kete tipar krejtesisht te zbehur, e shpesh here te padukshem. Kjo rryme do te perfshinte llojet e zhanrit historik.

Arsyeja kryesore qe zhanri historik ka nje mungese te forte misteri, eshte sepse historia pak a shume njihet nga pjesa derrmuese e lexuesve. Fundi i ngjarjes dihet. Lexuesit kryesisht nuk kane kureshtje apo deshire te shpenzojne kohe me nje shkrim te gjate, qe ne fund dihet si mbyllet. Sa i mistershem mund te jete „Jul Cezari“ i Shekspirit? Fare. Dihet nga historia se Cezari u vra nga nje komplot prej disa senatoresh romak, te cilet vetequheshin Liberatore, protagoniste prej tyre Bruti dhe Kasi. Shekspiri sjell perseri te shkuaren, duke i qendruar besnik fakteve historike, qe e ben shkrimin pjeserisht jo-mistik. Them pjeserisht sepse misticizmi ne kete rast nuk eshte zhdukur teresisht por ka jetuar vetem ne aspektin e zhvillimit te ngjarjes. Nje shkrim letrar me baze historik, kurre s’mund te merret 100% si i mireqene. Te tilla vepra vertet i qendrojne besnike fakteve qe njeh historia, por trillojne nje alibi te gjate se si u arrit deri ne perfundim, dhe kjo per shkak se askush nuk ka prova fikse per kete ure mes ngjarjeve. Shekspiri trillon dialogjet mes Brutit dhe Kasit, trillon endrren paralajmeruese te gruas se Cezarit dhe trillon shume nga detajet e vrasjes. Pra, kureshtja e nje lexuesi konsiston vetem ne keto alibi jo-reale qe autori simulon per te arritur ne piken ku duhet.

Megjithate, jo gjithe shkrimet letrare me baze historike i humbin vlerat mistike. Mjaft qe te trajtosh nje teme te pakapur me pare, dhe te mos i perqendrohesh historise ne plan te pare, por nje aspekti origjinal te saj. Ismail Kadare tek „Keshtjella“ sjell nje risi krejt origjinale. Synimi i tij kryesor nuk eshte thjesht te jape nje informacion te detajuar si ndodhi rrethimi i Krujes, por te paraqese kendveshtrimin e nje turku per Shqiperine, konkretisht Tursun pashait. Vertet rrethimi mund te mos jete ndonje mister i rendesishem per lexuesin, per arsye se eshte trajtuar ne disa vepra te tjera, por romani ofron me teper se kaq. Ofron te parit e Shqiperise dhe shqiptareve me syte e nje komandanti osman, kur deri dje na jane servirur vetem kendveshtrimet sipas shqiptareve. Perseri ka nje paradoks te konsiderueshem. Kadare s’ka asnje fakt se si nje turk e shihte luften. Fakte sot s’mund te gjejme as sesi vete shqiptaret e shihnin, aq me pak popullsia kundershtare. Perseri trillim. Lexuesi eshte i vetedijshem qe shkrimi nuk ka nje vertetim bindes. Sidoqofte, ideja e dickaje origjinale, qofte dhe jashte reales, e ben lexuesin kureshtar.

A jane te destinuar romanet letraro-historike te mos kene kurre misticizem ne plan te pare? Nje rryme si fiksioni historik, ne te cilin personazhet kryesore jane te trilluar, ama qellimi i shkrimit eshte te nxjerre ne pah nje dukuri te se shkuares, ka me shume gjase te dale i mistershem. Ngjarjet e trilluara kane bazen e vet reale ne histori dhe me disa ‚zbukurime’ pikante nga autori mund te krijojne goxha emocion. Njekohesisht lexuesi behet kureshtar dhe adapton nje sasi te bollshme informacioni nepermjet ketij nen-zhanri. Nje shembull i perkryer eshte „Tre musketieret“, nje novele e famshme qe ben fjale per nje periudhe historike ne France, e ku personazhet paresore jane te trilluar. Eshte nje veper me vleresime nderkombetare, ku balancohet letersia me historine. Kjo novele i ve theksin ngjarjes se trilluar, ama ne sfond paraqet ne menyre perfekte situaten politike ne Francen e asaj periudhe.

Eshte i cuditshem fakti se si nje lexues i cfaredoshem ka me shume kuriozitet per dicka te sajuar, sesa per dicka reale. Shkrimet puro-historike nenvleresohen, konsiderohen te merzitshme. Kjo rrethane i detyron dhe vete historianet te adaptojne ne veprat e tyre letrarizma vetem e vetem qe shkrimet e tyre te lexohen. Ne cdo minute qe kalon pastertia e historise behet me e padukshme dhe kjo eshte per te ardhur keq.

Do qe te marresh mendimin qe kane shoket per ty?
Do qe te te shkruash mendimin qe ke per shoket?
Regjistrohu tani dhe tregohu i ndershem!

tbh.me

Vepra te ngjashme

Paqe Autori: Emma · Lloji: Ese argumentuese · Tema: Save rendesishme eshtë paqja në botë Sa e bukur është paqja!Nëse ka paqe do të thotë që në botë të gjithë e duan të mirën e njëri tjetrit.Paqja mund të bëhet vetëm nga një shtrëngim duarsh.Të bësh paqe do të thotë të falësh njeriun qe i ke bërë keq.Në kohën e luft...	boten prapa desh ta kthente dhe me ushte... Autori: servantes · Lloji: Ese argumentuese · Tema: sojliu i mances Roman I shkruar nga Servantes per te vene ne loje prirjen e kalorsise se Spanjes si dukuri shoqerore dhe historike. Hodhi Idene e daljes nga erresira. Don Kishotizmi eshte nje dukuri shterpe e panevojshme ku njeriu nuk arrin te vendose ekuilibrin midis t...
erdhi pranvera Autori: ERMONELA SHEHU · Lloji: Ese argumentuese · Tema: PRANVERA Eshte pranvere.Dielli i ka shtrire rrezet ne te gjitha skajet e tokes.Degjohen hingellimat e kuajve buze detit qe vrapojne te gezuar gati gati duket sikur fluturojne.Eci disa hapa duke pare hijen time qe me ndjek kudo qe shkoj dhe per nje cast ndaloj degj...	Është më mirë të jesh fëmijë,sesa... Autori: Kevin Çika · Lloji: Ese argumentuese · Tema: Femije apo I rritur Femijeria eshte nje ndër periudhat e cila ndikon më së shumti në të ardhmen tonë.Pasohet nga shumë ngjarje të cilat janë vendimtare.Ajo është nje kujtim I fortë dhe nostalgjik per te rriturit e sotëm.Gjithashtu mbështes atë mendim që ësht...
100 vjet Pavaresi Autori: Kristina Kocibelli · Lloji: Ese argumentuese · Tema: 100 vjet Pavaresi Esse: “100 vjet Pavaresi” Plot 100 vite me pare nga nje ballkon modest ne Vlore, plaku I mencur I. Qemali, ne emer te tij dhe te patrioteve te tjere deklaroi: “Prej sotit e shpallim Shqiperine te lire e te mosvarun!” 100 vite kur I mendon si...	Kulmi i Malit me te Larte Autori: Dorina.D · Lloji: Ese argumentuese · Tema: Kulmi i Malit me te Larte Ka raste qe nje njeri do te donte te kthehej ne nje vajtim te gjate te paarritshem. Te hype ne kulmin e malit me te larte, atje ku ajri te godet, atje ku gjendesh me afer zotit, dhe ajo qe do te doje te beje ishte vetem te bertisje. Te jesh nje vajt...
AUTIZMI Autori: AJSELA SHTJEFNI · Lloji: Ese argumentuese · Tema: AUTIZMI Askush nuk e di misionin e tij ne jete.Disa vijne ne kete jete per te jetuar te lumtur, disa te tjere fatkeqesisht vijne per te jetuar nje jete te dhimbshme.Keshtu ndodh edhe me autizmin ,nje crregullim nga i cili shume njerez ndihen indiferente dhe te l...	Njeriu edhe kur e ka pushtuar lavdinë, ... Autori: anonimja · Lloji: Ese argumentuese · Tema: ese letersi Cdo faze e jetes, cdo vit, dekade apo shekull kane folur per lavdine njerezore , per menyrat si ajo eshte fituar , per ndikimet e saj mbi jeten , mbi mendjen e njeriut gjithashtu kane folur per ato zemra qe e kane perkrahur kete lavdi. Realiteti njerezor...
me mire i forte apo i zgjuar Autori: Lime Koci · Lloji: Ese argumentuese · Tema: me mire i forte apo i zgjuar Ne jeten e sotme shohim shume njerez te cilet mburren per forcen e tyre por ka edhe disa te tjere te cilet krenohen me zgjuarsine e tyre.Disa mendojne se po te jesh i forte mund te zgjidhesh gjithcka disa te tjere mendojne se po te jesh i zgjuar mund te p...	Ne kemi ardhur ne bote per.... Autori: ela · Lloji: Ese argumentuese · Tema: jeta eshte e veshtire te ajpim nje perkufizim te sakte per jeten. per mua ,jeta eshte enje udhetim drejt vdekjes. ne lindim,jetojme dhe ne fund shuhemi e me pas harrohemi. ne kthehemi ne nje kujtimit te harruar, te humbur diku ne skajet me te thella te mendjes...
Jeta Autori: Entela · Lloji: Ese argumentuese · Tema: Jeta Nje grimce pluhuri fshihet ne kornizat prej balte ten je pikture te fshehur ne dhomen e kujtimeve shumvjecare.Pikture ndoshta e bere me pasionin per te rrefyer gjithe historine e pashmangshme te jetes se saj,e trilluar por ndoshta me e vertete se realitet...	GJYSHJA Autori: anjeza zhitia · Lloji: Ese argumentuese · Tema: ese argumentuese Me shum dit po te kerkoj NGA TI kosov frym emertoj tani shpreh fjalet e gjyshes shko moj bi shko por telutem atdheun mos e harro embel gjyshja ime luften ma tregoj permendi luftaret qe kurr si harroj qart e qart mendoHET GJYSHJA ende fil...
Kosova Autori: KLEVENTINA GUGAJ · Lloji: Ese argumentuese · Tema: pavarsia e Kosoves KOSOVA EDHE PSE NJë SHTET I VOGEL,KA VUAJTUR E KA PERJETUAR LUFTRA SHUME TE MEDHA.VITI 2008 PER KOSOVEN KA QENE VITI ME FATLUM DHE ME I MBARE.PATRIOTET DERDHEN GJAKUN LUM PER NENEN E TYRE KOSOVEN E BUKUR.TANI KOSOVA PO JETON NE PAQE BASHKE ME ATDHETARET ...	lufta,fataliteti i jetes njerzore Autori: e.s · Lloji: Ese argumentuese · Tema: lufta dhe pasojat e saj Shpeshhere,jane bere luftra te pergjakshme,te cilat kane sjell pasoja mjaft te renda:pasoja mendore dhe pasoja fizike te cilat nuk kane qene te pakta.Njerzit shpehsh mundohen te gjejne pretekste(akuza ose fakte jo te verteta) per te nisur nje lufte.Njera ...

Komentet e fundit!

Emri: tringa
Email: tringa@live.es
Komenti: /lool

Emri: jona
Email: jonadalti@hotmail.com
Komenti: /pls

Emri: Dajana
Email: Dajananeziri@yahoo.com
Komenti: Shume bkr..... Me pelqen shume......Te lumte......

Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Emri:

Email:

Komenti:

Pyetje sigurie

Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =

Your travel guide to exploring Albania - TourAlbania.org

Kaloni ne versionin Desktop