Data e postimit: 2021-11-21 18:48:48
Lexime: 2313
Analize e vepres
Autori: anonim
Lloji: Analize letrare
Tema: katedralja e parisit
Shkolla: gjimnazi"maria"
Klasa: 2a
Qyteti: shkoder
E-mail: Email eshte i fshehur!


Viktor Marie Hygo lindi më 26 Shkurt 1802 dhe vdiq më 22 Maj 1885. Ai ishte një poet, romancier dhe dramaturg francez dhe ishte pjesë e lëvizjes romantike. Është konsideruar si një nga shkrimtarët francezë më të mëdhenj e më të njohur. Në Francë njihet më shumë për poezitë e tij, por në vendet e tjera njihet më shumë për romanet “Të Mjerët?” dhe “Katedralja e Parisit”. Po ashtu ka lënë pas rreth 4000 vizatime të cilat u njohën në mbarë botën dhe u bën pjesë të shumë fushatave sociale të rëndësishme sociale, ndër të cilat mund të përmendim fushatën për shfuqizimin e dënimit me vdekje.

Në rininë e tij ai mbështeste aristokracinë, por tek vitet kalonin u bë mbështetës i republikanizmit. Veprat e tij prekin cështjet politike dhe shoqërore më të rëndësishme të kohës.Ai u varros në Pantheon. Portreti i tij u stampua në frangën franceze.

Katedralja e Parisit është një roman historik, shkruar nën ndikimin e mbresave të Revolucionit që përmbysi monarkinë. Ngjarjet janë vendosur në shekullin XV por trajtojnë probleme morale dhe filozofike të kohës.

Hygo ishte romantik, ndaj ndryshe nga klasicistët të cilët iu drejtuan antikitetit, autori iu drejtua periudhave të lavdishme historike. Ai synon të vërë në pah epërsinë e sistemit republikan kundrejt atij monarkik.

Romantikët francezë trajtuan subjekte të marra nga Revolucioni francez 1789 që shënuan kthesë në historinë e vendit dhe pranuan rolin e popullit në shoqëri.Edhe Hygo trajton epërsinë morale të përfaqësuesve të popullit, të cilët qëndruan më lart se feudalët e klerikët.

Në themel të konflikteve dramatike në roman qëndrojnë kategoritë morale të së mirës e së keqes.
Ideja e dashurisë për njeriun e mirë përshkon tërë romanin dhe lëviz ngjarjet.

Fitorja e Hygoit romantik qëndron në realizimin në vepër të triumfit të së mirës mbi të keqen (por jo duke u nisur nga dukja por nga thelbi- triumfi i Kuazimodos mbi Klod Frolon).

Me këtë vepër Hygo vjen si demokrat e përparimtar, i cili ngrihet kundër gjithckaje ç’njerëzore që sipas romantikëve përfaqësohej nga feudalizmi e autokratizmi i shek. XV. Autori paraqet përmes shek. XV papajtueshmërinë me moralin e kohës kur jeton vetë.

Ai shtron idenë se: arbitrariteti autokratik mbretëror dhe klerik bie ndesh me logjikën dhe ndjenjën njerëzore. (Esmeralda dënohet nga autoritetet feudalë- kishtarë; Kuazimodo i pafajshëm nga gjyqi mbretëror). Pavarësisht fundit tragjik, fitorja u takon vlerave njerëzore, pasi shoqëria përparon në sajë të sakrificës së këtyre njerëzve.


Fabula

Në vitin 1482, gjatë Festivalit të Gaztorëve në Paris, Kuazimodo, kurrizoja i Notre Damit, zgjidhet Papa i Gaztorëve sepse është njeriu më i shëmtuar në Paris. Turma e vendos në një fron dhe e shëtit nëpër Paris. Pier Grenduari, një poet dhe filozof, përpiqet më kot që turma të shoh shfaqjen që ai ka përgatitur në vend të paradës. Kardinali Klod Frolo shfaqet,e ndalon paradën dhe e urdhëron Kuazimodon të rikthehet në Katedrale. Tek është duke kërkuar për dicka për të ngrënë, Grenduarit i bie në sy bukuria e Esmeraldës, një kërcimtare cigane, dhe vendos ta ndjekë deri në shtëpi. Papritur Esmeralda sulmohet nga Kuazimodo dhe Frolo. Grenduari nxiton ta ndihmojë, por bie pa ndjenja nga goditja e Kuazimodos. Frolo ja mbath. Ndërkohë mbërrijnë Harkëtarët e mbretit të udhëhequr nga Febysi. Ata kapin kurrizon. Ndërkohë më vonë atë natë nje vonë një grup hajdutësh janë gati ta varin Grenduarin, por Esmeralda e ndihmon. Ajo pranon të martohet me të për katër vite, pasi kjo do t’i shpëtonte jetën.

Тё nesërmen Kuazimodon e cojnë në gjyq. Ai duhet të kalojë dy orë torturë në sheshin e Grevës.Ai rrihet lidhur pas shtyllës së turpit, rrotullimin në rrotë dhe duron fyerjet dhe poshtërimet e njerëzve të cilët e urrejnë sepse është i shëmtuar. Ai lutet për ujë, por askush nuk e ndihmon, derisa Esmeralda bën përpara dhe i sjell dicka për të pirë. Në atë cast një grua me thes në trup quan Esmeraldën “hajdute fëmijësh” dhe e akuzon për rrëmbimin e të bijës 15 vjet më parë.

Disa muaj më vonë Esmeralda është duke kërcyer përpara katedrales, kur Febysi e thërret t’i afrohet. Ajo ka rënë në dashuri me të dhe skuqet kur ai i kërkon të takohen më vonë atë natë. Frolo i shikon nga maja e Notre Damit dhe bëhet xheloz. Ai ka një dëshirë të ngultë për Esmeraldën që e bën ta shohë atë si magjistare që e ka mallkuar.

Në një qeli të fshehtë brenda katedrales ai planifikon ta zërë në kurth Esmeraldën dhe ta bëjë të tijën. Natën ai ndjek Febysin gjatë rugës për të takuar Esmeralden dhe e godet disa herë me thikë. Ai ja del të arratiset ndërkohë që Esmeraldën e kapin rojet e mbretit.

Pasi e torturojnë gjatë giyqit Esmeralda detyrohet të pranojë akuzat e rreme për vrasjen e Febysit. Ajo po ashtu pranon që është një shtrigë. Ajo dënohet me vdekje dhe do te varet në sheshin e Grevës. Frolo e viziton në burg dhe i deklaron dashurinë. Ai i përgjërohet që ajo ta dashurojë, por ajo e refuzon dhe e quan vrasës. Përpara se ta varin, Esmeralda duhet të poshtërohet përballë Notre Damit. Ajo dallon Febysin mes turmës dhe e thërret. Ai i ka mbijetuar sulmit, por nuk do që të tjerët ta mësojnë që ishte plagosur. Febysi largohet nga Esmeralda dhe futet në shtëpinë e gruas së tij të ardhshme. Pikërisht atëherë Kuazimodo lëshohet poshtë me një litar, e rrëmben, futet në katedrale dhe bërtet “Strehim!”. Ai kishte rënë në dashuri me të kur ajo e kishte ndihmuar.

Esmeralda nuk mund të ekzekutohet për sa kohë që qëndron brenda katedrales. Në fillim ajo e ka të vështirë qoftë edhe ta shikojë Kuazimodon, por me kalimin e kohës bëhen miq. Megjithëse është shurdh, atij i pëlqen t’i qëndrojë pranë kur këndon. Ndërkohë një grup ciganesh vendosin ta shpetojnë Esmeraldën kur mësojnë se Parlamenti ka vendosur ta largojë nga katedralja. Kur Kuazimodo i sheh mendon se ata kanë ardhur për të vrarë Esmeraldën dhe mbrohet sa më mirë të mundet, duke vrarë shumë prej tyre. Ndërkohë Frolo ka përfituar nga situata për ta nxjerrë Esmeraldën nga katedralja. Ai i ofron dy mundësi: ose do të thotë që e dashuron ose do të varet.

Esmeralda kërkon të ekzekutohet dhe ai largohet duke e lënë me motrën Gudule. Ato zbulojnë që janë mama e bijë. Gudula përpiqet ta mbrojë të bijën por është shumë vonë. Kur Kuazimodo merr vesh vdekjen e Esmeraldës e vret Frolon, më pas zhduket përgithmonë . Disa vite më vonë disa varrmihës që erdhën të kërkonin kufomën e Oliver le Denit, gjetën dy skelete të përqafuara: njëri ishte skeleti i një gruaje dhe tjetri skeleti i kurrizos.


Subjekti i romanit

Ideja për romanin lindi, sipas vetë autorit, nga një mbishkrim në qoshen e errët të Katedrales së fjalës “ananke” (fat-greq.vj). Nga kjo buron fakti që vepra përshkohet nga ideja e varësisë së njeriut të Mesjetës nga dogmat e bestytnitë fetare.

E jashtëzakonshmja, rastësorja, befasuesja dhe tronditësja përbëjnë elementet bazë të rrefimit romantik, qe perbëjnë thelbin e romanit.

Në përputhje me këtë element përmbajtësor, romani mbushet me hiperbola e të papritura të habitshme e fantastike (Cakimi rastësor i Esmeraldës me të ëmën, papucet e ruajtura, shpëtimi i Esmeraldës në mënyrë të habitshme nga trikëmbëshi, fundi i llahtarshëm i Frolos, dënimi i Kuazimodos, skeleti i Esmeraldës, skeleti i Kuzimodos rreth saj).

Situatat e jashtëzakonshme janë realizim parësor i veprës, sikurse ndeshjet befasuese me heronj të shumtë, euforia e turmës dhe pushteti i saj.

Pjesë përberëse e subjektit janë edhe përshkrimet e mrekullueshme të arkitekturës gotike të Katedrales së Parisit. Theksohet ideja se mrekullitë janë produkt i duarve te mjeshterve popullorë , kurse klerikët dhe feudalet vetëm shijojnë bukurite e tyre.

Katedralja vjen si vepër madhështore, sikurse është edhe vend tragjedish të llahtarshme, rrjedhojë e veprimeve të padrejta, është selia e Klod Frolos, sikurse vendqë ndrimi i Kuazimodos dhe vendstrehimi i Esmeraldës.


Vlerat Artistike te veprës

Ka rendësi për mesazhet që transmeton.
Për realizimin e portreteve njerezore në formën më të mirë, përmes përshkrimit të detajuar të tipareve fizike e shpirtërore, përmes analizës psikologjike të tyre.
Për përmbushjen e tipareve të romantizmit evropian.
Për humanizmin që përshkon veprën.
Për kontrastet e forta tronditëse që përbëjnë indin e romanit.
Romani shquhet për skena masive plot me gaz, hare e bujë.
Madhështia e Katedrales simbolike është force që tërheq, të jep besim, e cila vjen në kontrast me djallëzinë e klerikëve.
Zemërimi i turmës në mbyllje të romanit dhe përmbytja e tyre drejt dyerve të Katedrales për të shpëtuar Esmeraldën, ështe shpërthimi i poetit kundër dhunës mesjetare.
Hygo e respekton popullin, të cilit nuk ia fsheh paragjykimet, frikën apo problemet e injektuara nga klerikët e feudalët. Ai nuk idealizon por pohon se: bukuria e mirëfilltë gjendet në popull.
Moralisht populli qëndron shumë më lart se aristokratët e klerikët.

Personazhet kryesore

Kuazimodo– kurrizoja i Notre Damit është braktisur që foshnje tek shkallët e Katedrales dhe është adoptuar nga kardinali Klod Frolo. Ai është i deformuar: ka nje gungë të madhe në kurriz dhe një më të vogël në kraharor. Syrin e djathtë ja mbulonte krejtësisht një lyth i madh dhe buzët i kishte të çara. Ai ishte po ashtu shurdh. Kuzimodo shikohet si një personazh i pastër, i dashuruar pas katedrales dhe kambanave, të cilat janë për të e vetmja mënyrë komunikimi. Tërë parisienët e duan tingullin e këmbanave por e urrejnë Kuazimodon sepse është i shëmtuar. Emri i tij, i përkthyer fjalë për fjalë , do të thotë “i gatitur përgjysmë”.

Klod Frolo – shihet si antagonisti në roman. Sidoqoftë ai nuk i përngjet personazhit klasik të lig por është mjaft i zgjuar dhe i dashur. Ai e do të vëllain Zhanin dhe bën gjithcka që mundet për ta bërë atë të lumtur pas vdekjes së prindërve. Ai përkujdeset edhe për Kuazimodon, të cilin përpiqet ta edukojë ashtu si dhe të vëllain duke e mësuar të lexojë e të shkruajë. Fakti që ai deshtoi si me të vëllain ashtu dhe me Kuazimodon (i vellai u bë pijanec, Kuazimodoja kishte pamundësi fizike) mund ta ketë shtyrë drejt cmendurisë. Kurrizoja bëhet sa simbol i dështimeve të tij aq edhe një vegël për tu perdorur kundër shoqërisë.

Vepra te ngjashme
Autori: eri · Lloji: Analize letrare · Tema: lahuta e malcis
lahuta e malcis eshte nje veper arti e persosur dhe e perkryer ne vetvete...ajo eshte nje epope kombetare dhe me teper se kaq,nje epos ballkanik,ndersa autori i saj eshte nje shkrimtar me instinktin e drejte te poetit ose ndryshe nje frymetar i fjales. ...
Autori: ANDI HIBRO · Lloji: Analize letrare · Tema: GJERMANIA
gjermania ca ca ca ja tifozet ku i ka cdo kush e perjeton ate boterori i brazilit e mbani mend e itali spanje france gjermani ai qe luan bukur e fiton tani ai eshte nje nga me te mirit eshte boterori i brazilit me gjermanine per vete jam skuadre...
Autori: arbnora gashi · Lloji: Analize letrare · Tema: cigarja
nga kristali bakri e druri stolis dhoma sallone hotele me pes yje te djegin me cigare fre skan meshir per gezime kur kan halle i thithin i shkundin i djegin e me ne fund i fikin e ti nuk ben ze ata me shum djegin vet veten me shum i tymosin mushkerit me s...
Autori: ............... · Lloji: Analize letrare · Tema: qendra e qytetit tim
ne qytetin e memaliajt puna vazhdon pa pushuim per ndertimin e qendres se qytetit tone.nje pune e madhe po zhvillohet ne memaliaj.zhurmat e makinave te punes degjohen qe larg dhe nuk pushojne kurre.qyteti yne po gjallerohet dhe ne te njejten kohe edhe po ...
Autori: er · Lloji: Analize letrare · Tema: vecorite e stilit
Jeta sociale Perikliu ishte një burrë shteti, orator dhe gjeneral i rëndësishëm me ndikim në Athinë gjatë Epokës së Artë, periudha midis luftërave Persiane dhe Peloponeziane. Ai kishte prejardhje nga familja Alkmeonide. Perikliu u lind më ...
Autori: S'KA · Lloji: Analize letrare · Tema: KUNDRINORI
Kundrinori ne sintakse perben:Objekti qe e merr veprimin e drejtperdrejt te foljes(kallzuesit te fjalis),p.sh.DJALI E TAKOI SHOKUN-(kundrinor i drejt).Objektin qe eshte perfitues i veprimit qe shprehet prej foljes(kallezuesit)p.sh.-Ja dhan dhuraten vajzes...
Autori: enada · Lloji: Analize letrare · Tema: te futesh ne mendime
Cdo njeri ka nje te kaluar edhe nje tashme.Kur bie ber te fjetur syte me mbushen me lot, kujtoj me lot nder sy kujtimet e bukura qe kalova me babane kur ai ishte me mua.Me kujtohen fjalet e bukura qe ai me thoshte,tregimet qe vetem ai mund t'i tregonte ...
Autori: SAIDE PNISHI · Lloji: Analize letrare · Tema: Krenaria
ROGOV KRENARE Kështu deshmorit Safet gashi Rogov a ndjeve o Shum trima shum hero Bac o vlla Safet o shok Krah o pris me ty o flamurtar, U zgju i ulti rob Puntor e katundar Me ty lulzoj vllazërimi me ty dita agoj Mbi gjakt te kosoves U...
Autori: Arberita Rraqi · Lloji: Analize letrare · Tema: Familja
Familja eshte gjeja me e shtrenjte .. Sepse brenda familjes kemi mesuar shume gjera . Kemi mesuar si te duam e si te na duan . Kemi mesuar belbezimet e para.. Familja eshte gjeja me e mire qe Zoti na ka dhuruar . Sepse askund tjeter nuk munde te gjesh nje...
Autori: albion nikqi · Lloji: Analize letrare · Tema: dimri
Dimri eshte nje stin shum e bukur sepse bie bor,femiet luajn me bor etj.Ne dimer jane festat e fundvitit ne te cilen jane VITI I RI etj.Kur vie VITI I RI ne gezohemi sepse vie nje vit i mir dhe i mbar,por disa nuk gezohen prej problemeve te tura.Ne dimen ...
Autori: melina · Lloji: Analize letrare · Tema: Skenderbeu
Skenderbeu legjendar o heroi yne kombetar shume armiq ti ke vrare je nje luftetar i rralle Me turqit ti ke luftuar Shqiperine e ke nderuar se prej teje kemi sot Shqiperine atdheun tone Luftove me qindra vjet qe sot ne kemi nje shtet sh...
Autori: Ardonis vrellaku · Lloji: Analize letrare · Tema: dimri
Dimri per mua eshte nje stin e bukur plot debor.Ntyra eshte shume e bukur sepse merr nje ngjyre te bardh .koha eshte e ftohte por geyimi i femijeve eshte shum i madh femijet lozin me topa bore dhe duke rrshitur me skia .Kur viem ne shkoll koha eshte e f...
Autori: ??erisaa · Lloji: Analize letrare · Tema: hartim
arsyeja pse po jetoj eshte nena ime.ajo me shtyu ne jet e me dha shpresa.me edukoi ne menyren me te mir si te respektoj te tjeret pa dallim moshe,me mesoi se qeshte jeta dhe si ta jetoj ate.sakrifica e nenes ndaj femijeve te saj smund te shprehet as me q...
Autori: Kevin Çika · Lloji: Analize letrare · Tema: Analizë e figurës së Medeas
Medea është një personazh kompleks që ka tërhequr vazhdimisht vëmendjen e kritikëve letrarë dhe të lexuesit të thjeshtë.ajo është mjaft aktuale edhe në ditët e sotme.mënyra se si Euripidi e ka krijuar këtë personazh është autentike e t...




Komentet e fundit!



Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Last name
Emri:
Email:
Komenti:
Pyetje sigurie
Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =


Copyright © 2011 - 2025 YourLiterary.com | Shqip | Mobile version. All Rights Reserved
Powered by YourLiterary.com