Data e postimit: 2013-09-24 21:15:48 Lexime: 13642

Dhuna kundër grave në Shqipëri duhet të analizohet në kontekstin e kulturës dhe traditave shqiptare. Studimi i dhunës në familje është i komplikuar, sepse ajo është një fenomen që ndodh prapa dyerve. Njerëzit nuk preferojnë të flasin mbi këtë çështje sepse ata e konsiderojnë atë çështje private dhe burim turpi. Gjithashtu, ky problem mbështetet nga mentaliteti tradicional dhe patriarkal që është thellësisht i rrënjosur në kulturën shqiptare

Rrënjët e keqtrajtimit të vazhdueshëm të grave shqiptare nga burrat janë të vjetra dhe të thella dhe janë të lidhura me mungesën e respektit. Duket kontradiktor fakti që Kanuni (Kodi i ligjeve zakonore të përdorura në pjesën veriore të Shqipërisë) përfshinakte që e deklarojnë gruan si të paprekshme.Mbështetur në aktet dhe kundra aktet mbi gruan ngrihet pyetja: Pse gruaja konsiderohej e paprekshme? Sepse ajo nevojitej për të lindur fëmijë, për t’u kujdesur për fëmijët dhe anëtarët e tjerë të familjes dhe për punët e shtëpisë. Nga kjo pikpamje, ishte e vështirë të pranohej barazia e gruas me burrin. Sipas Kanunit, gruaja është një objekt që merr frymë, ajo është një pasuri dhe si e tillë nuk mund të respektohet nga anëtarët meshkuj të familjes. Kanuni përmend faktin se burrat kanë të drejtë të rrahin dhe të fyejnë publikisht bashkëshortet e tyre nëse bashkëshortet nuk u binden atyre. Nëse gruaja “nuk sillet mirë ndaj të shoqit burri ka të drejtë “ t’i presë një shirit nga brezi i saj ose t’i presë një tufë nga flokët e saj dhe ta lërë atë. Burri mundet t’i presë flokët gruas së tij, ta çveshë atëlakuriq, ta përzërë atë nga shtëpia në sy të të afërmve dhe më pas ta ngasë atë me shkop mes përmes gjithë fshatit. Më tej në Kanun thuhet: Nëse burri e rreh gruan e tij, ai nuk quhet fajtor dhe prindërit e saj nuk mund të bëjnë asnjë ankesë për burrin që e ka rrahur. Nëse burri e rreh gruan deri në gjakosje, dhe ajo ankohet tek prindërit, burri duhet të japë shpjegime. Në Kanun sqarohet se, burri mund ta vrasë gruan e tij në dy raste, për tradhëti dhe mosmikpritje.Për këto dy akte të pandershmërisë, burri e vret gruan e tij, nuk kërkon mbrojtje dhe nuk hyn në hakmarrje, pasi prindërit e gruas së tij të vrarë e kanë marrë çmimin e gjakut të saj kur i kanë dhënë dhëndërrit një fishek ditën e dasmës, për të garantuar sjelljen e saj.Pesëdhjetë vjet të sundimit komunist nuk e fshinë qëndrimin patriarkal të lidhur me Kanunin. Shumë gra akoma e shikojnë pozitën e tyre sociale nën ndikimin e këtyre ligjeve zakonore.

Shpesh thuhet se Kanuni është burimi kryesor për pozitën e diskriminuar të grave në shoqërinë shqiptare, argument ky shumë i diskutueshëm e ndofta spekulativ. Çështja e historisë së pozitës së nënshtruar të grave në shoqërinë shqiptare në këtë shekull ka nevojëpër një analizë më të plotë, duke marrë në konsideratë shumë faktorë, si nivelin shumë të ulët të zhvillimit ekonomik e shoqëror, nivelet e larta të varfërisë, mungesën e stabilitetit politik, faktin që çështja e identititetit dhe e integritetit territorial shqiptar mbizotëruan jetën e vendit dhe lëvizjet politike brënda tij, mungesën ë një kulture politike demokratike, nivelin e ulët arsimor, mungesën e lëvizjeve të gjëra emancipuese shoqërore etj. Kanuni është vetëm një nga këta faktorë dhe vepronte vetëm në një pjesë të vendit. P.sh. në jug nuk vepronte Kanuni, por kishte përsëri fejesa në djep.Një analizë e tillë mungon në studimet ekzistuese, dhe ne ndjehemi të detyruar të prezantojmë nevojën për një analizë të plotë të fenomenit dhe të situatës së gruas në atë kohë. Autorë të tjerë janë përpjekur, gjithashtu, të analizojnë natyrën e këtij fenomeni në Shqipëri. S. Gjipali dhe L. Ruci në studimin e tyre Gruaja shqiptare: Hezitime dhe Perspektiva, përpiqen të shpjegojnë influencën e vështirësive ekonomike në pozitën e varur të gruas shqiptare: Gjithashtu duhet të kuptojmë situatën e grave shqiptare gjatë gjysmës së fundit të shekullit tonë dhe progresin që ato kanë bërë … Shqipëria ishte dhe vazhdon të jetë një vend me një popullsi fshatare mbizotëruese (64 % e popullsisë aktualisht jeton në fshat) ... Prapambetja intelektuale dhe materiale krijoi kushte për nënvlerësimin dhe keqtrajtimin e gruas (mjafton të themi se rrahja e gruas konsiderohej gjë normale) .Për një kohë të gjatë studimet dhe të dhënat mbi dhunën në familje kanë munguar plotësisht. Në vitin 1996, shoqata e grave “Refleksione”, organizoi të parin studim kombëtar mbi dhunën në familje, financuar nga Programi PHARE Democracy. Në këtë studim S. Miria jep të dhënat e para që tregojnë se 64 % (nga 849 gra) e grave të intervistuara pranojnë të kanë përjetuar dhunë fizike, emocionale dhe seksuale. 64% e grave të intervistuara pranojnë se ato janë ndjerë të dhunuara fizikisht apo shpirtërisht nga partneri i tyre ose nga anëtarë të tjerë të familjes… 35 % e të intervistuarvekanë qënë dëshmitare të dhunës serioze fizike e psikologjike në familjen e tyre të origjinës.Permasat e këtij problemi mund të kuptohen duke marë në konsideratë të dhëna tëtjera nga Linja e Këshillimit për Gra dhe Vajza. Në më pak se 5 vjet të ekzistencës së saj,Linja ka marrë më shumë se 5000 telefonata. Në periudhën 1996-2000, më shumë se 400gra janë këshilluar ballëpërballë. Klientet kanë qënë nga të gjitha rrethet e vendit. Një fakt tjetër për frekuencën e fenomenit është numri i klienteve të trajtuara në Strehëzën për Gratë dhe Vajzat e Dhunuara në një periudhë kohore më të shkurtër se dy vjet. Kjo Strehëz, e ngritur në Tiranë, është e vetmja e këtij lloji në Shqipëri dhe mbështetet nga donatorë të huaj. Rreth 32 gra dhe 40 fëmije janë trajtuar në këtë Strehëz në 18 muaj aktivitet. Kërkesat për strehim janë shumë më të mëdha se kapacitati i Strehëzës. Strehëza pothuaj çdo muaj ka një ose dy kliente mbi kapacitetine saj. Numri i rasteve të kthyera (të papranuara) është pothuaj i barabartë me sasinë e klienteve të trajtuara në Strehëz. Këto të dhëna na ndihmojnë të kuptojmë se dhuna ndaj gruas nuk ndodh rastësisht, por ajo është një fenomen i përhapur në Shqipëri. Fenomeni përfshin të gjitha moshat dhe besimet fetare.

Vepra te ngjashme

Mbrojtja e mjedisit Autori: Geraldo Xhina · Lloji: Ese filozofike · Tema: Mjedisi Ne qytetari sot tema ishte “Mbrojtja e mjedisit” ku ne fund te ores mesuesja na dha si detyre te komentojme shprehjen e famshme te nje shkrimtari francez ne te cilen thuhet:”Ne nuk e trashegojme token nga paraardhesit tane,ne e kemi marre ate hua ng...	Dialog me sytë e shpirtit Autori: Klea Kasa · Lloji: Ese filozofike · Tema: Reflektim mbi veten time. Dialog me sytë e shpirtit. E ulur në një stol të vogël e të vjetër pranë një trotuari nga i cili mund të shikosh qartë cdo hap të shpejtë që bëhet nën jetën monotone.Pranë meje është një lis i madh dhe një ndërtesë ...
fjala Autori: merushe · Lloji: Ese filozofike · Tema: fjala Diskutojmë për pasuritë dhe askush këtu nuk thotë se cilat janë rrugët e pasurimit në Shqipëri. Nëse 5% e popullsisë ka para të pafund dhe miliona, a më thoni se çfarë u bë me 90% të mbetur pa pasuri. Si shpjegohet se në vitin 1991 ikëm...	nje lamtumir Autori: bakshish · Lloji: Ese filozofike · Tema: nje lamtumir nje lamtumir nje perqafim asgje me teper sdo jet shpirti im se me ty larg une e di jetoj shum pak nje lamtumir
bota Autori: alketa osmani elmedina zhegrova · Lloji: Ese filozofike · Tema: realiteti bota rrotullohet qdo lumturi qe te esht mohuar do kthehet qdo lot qe ke derdhur do te numerohet qdo enderr e harruar do te realizohet ata qe te lenduan do te pendohen ata qe te braktisen qdo dit do zgjohen me endrrem per tu kthyer padrejtsit qe tu ben do ...	udhetim jete Autori: Ana · Lloji: Ese filozofike · Tema: udhetim Nuk mund te lahesh dy here ne te njejtin lume... Cdo gje rrjedh,rrjedh ose iken, ase kalon...sinonimi i njera tjetres. Kalon koha, ikin minutat, jeta zazhdon pavaresisht se cnodh. Ne kalojme nha nje gjendje ne tjetren, sikur udhetojme ne vijat e jete...
vete suksesi drejt majave mjafton per te... Autori: ajselaa · Lloji: Ese filozofike · Tema: suksesi ne jete Suksesi...nje pike hapesire .ndoshta edhe pika me e larget tecilen ne njerezit jemi te destinuar ta kapim.Eshte kjo maje te ciles ne i trembemi pasi e shohim ne nje kendveshtrim tjeter..ndryshe nga ajo cka do te na percjelle kjo maje ...Te gjithe te suk...	Biblioteka e shkolles Autori: Anna Cani · Lloji: Ese filozofike · Tema: biblioteka e shkolles Biblioteka eshte parajsa e mendjes,bukuria e saj,eshte kyci qe hap dyert e dijes dhe eshte ushqimi per trirun tone. Te pakten jane ata persona apo njerez qe kane nje biblioteke te vertete. Cdokush mund te kete nje biblioteke por varet se sa shpesh lexon a...
Bota ime Autori: Greselda Baci · Lloji: Ese filozofike · Tema: Une dhe Bota Ime Bota ku jetoja une? Ishte thjesht perfekte. Une jetoja ne kutizen time te kristalte.Ne ate Kutize qe askush e asgje nuk me prekte.Ne qoshe te saj, une...qesja pambarimisht,lodroja dhe jetoja e lumtur.keshtu ishte deri ate dite.Ajo dite trokiti lehtas ne d...	Ceshte jeta Autori: Ana · Lloji: Ese filozofike · Tema: Jeta Ceshte jeta? Jeta eshte nje lufte qe duhet ta fitosh, nje det me stuhi qe duhet ta perballosh Nje kalvar dhimbjesh, uljesh e ngritjesh Nje dallge e fuqishme nga e cila duhet te mbijetosh Mos i mbyll syte perballe sfidave te saj dhe mos e kthe shpin...
Te rrosh a te mos rrosh... Autori: Jolie · Lloji: Ese filozofike · Tema: Te rrosh a te mos rrosh... Te rrosh a te mos rrosh ...eshte nje nga monologet me te famshem dhe me te komentuar te letersise boterore, dhe nje nga dilemat me dramatike me jeten njerezore. Te zgjedhesh mes jetes dhe vdekjes... Te jetosh cfare te sjell fati , te shijosh te hidhuren...	THJESHT UNE Autori: kush jam une · Lloji: Ese filozofike · Tema: Jeta Kush jam une?Eshte e veshtire ti japesh pergjigje pyetjes me te rendesishme filozofike.Si nje gjashtembedjete vjecare e njoh mjaftueshem veten ,per te shpjeguar se cfare krijese e cuditshme jam. Ne rang te pare jam princesha e babit dhe engjelli i mamit ...
Perse jemi ne toke ??? Autori: Desara Dedolli · Lloji: Ese filozofike · Tema: perse jemi ne toke Jeta eshte nje lufte. Eshte nje beteje qe duhet fituar. Eshte nje enderr qe duhet jetuar. Por.perse jetojme? Kemi ardhur ne jete per nje qellim te caktuar apo jemi thjesht kalimtar ne kete bote?! ...	dashuria Autori: xhoi · Lloji: Ese filozofike · Tema: dashuria "Ti Dashuri je Liri, ti Dashuri je Roberi" Pa dyshim qe per njeriun, ndjenja me e bukur qe mund te provoje ne jete eshte dashuria. Ajo dashuri e cila eshte nje force madhore, te ngre peshe shpirtin, te ben me te mire, nje force universale dhe misterioz...

Komentet e fundit!

---

---

---

---

---

Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Last name

Emri:

Email:

Komenti:

Pyetje sigurie

Sa eshte shuma e ketyre dy numrave: 1 + 2 =