YourLiterary.com | Shqip | Mobile version | Vepra

Home Posto vepren tende

Abonohu Projekte

Ese Tekste Poezi Hartime Pershkrime Fabula Tregime Te tjera

Data e postimit: 2019-10-02 18:19:26
Lexime: 20860

Kanuni i Leke Dukagjinit

Like 26

Dislike 0

Autori: Anonim
Lloji: Analize letrare
Tema: Kanuni
Shkolla: Shkolla e mesme e mjeksise
Klasa: anonim
Qyteti: Peje
E-mail: Email eshte i fshehur!

Kanuni eshte nder ligjet me te vjetra te Evropes.Ky kanun eshte permbledhje e normave dhe dokeve shqiptare,ligjet e tij kan sherbyer per nje kohe te gjate si norma shoqerore dhe si nje sistem vetqeverises qe mbizoteronte ne viset e malesive te Shqiperise se Veriut. Kanuni i Leke Dukagjinit ka nje rendesi themelore ne historine e populit shqiptar pasi qe eshte nje dokument i lashte.Forma e pare e shkruar e kanunit i referohet Leke Dukagjinit edhe pse flitet te kete ekzistuar edhe me pare e qe i perkiste gojedhenave te popullit. Ky kanun vlente shume per mbrojtjen e prones,nderit dhe jetes .Edhe pse te izoluar nga Perandoria Osmane shqiptaret asnjehere nuk u dorezuan por me mundesite e tyre qe kishin u munduan t'i ruajn vlerat e tyre kulturore-historike.Ne ate periudhe kur ballkanit po i kercenohej jo vetem nje roberi 500 vjeqare e sapo filluar por edhe nje zhdukje totale ezakoneve shqiptare.

Kanuni i Leke Dukagjinit eshte nje permbledhje e perbere nga 12 libra te cilat ne permbajtjen e tyre kodifikohen fusha te ndryshme te jetes si: besimi ,prona ,gjoba ,ndeshkimi etj.

Libri i pare - KISHA
Paraardhesit tane kan qene te fese katolike.Vendi i tyre kryesor ishte kisha sepse aty i'u luteshin Zotit ose Jezu Krishtit ,u falshin mekatet apo gabimet e pa qellimshme .Personi kryesor ishte prifti i cili kishte ne kontroll kishen si vend territorialdhe i'u dhuronte ndihmen njerezve qe shkonin aty.

Libri i dyte - FAMILJA
Me familje nenkuptojm qe cdo pjestar i familjes eshte i rendesishem per tjetrin dhe i domosdoshem ne te mire e ne raste fatkeqesish.Familja eshte nje grup njerezish qe jetojne nen te njejten cati. Respekti dhe nderi ishin dhe duhet te jene pjeset kryesore per ndertimin e nje familjeje te shendoshe.Ne ate kohe familja prbehej prej shume anetareve nga rrethi i gjere ,numri i te cileve shkonte deri ne 70.

Libri i trete - MARTESA
Me martese sipas kanunit nenkuptojme shtimin e nje anetari te ri tek nje familje qe kan per qellim shtimin e njerezimit me ane te marteses.
Kur eshte fjala te martesa vetem i zoti i shtepise se njeres familje binte dakord me familjen tjeter per martesen e djalit apo vajzes se tyre ,ndoshta edhe pa deshiren e ciftit. Marrja e vajzes sipas kanunit paguhej me para ,mall te vlefshem e xhevahire nga familja e burrit. Asnjeri nga cifti nuk e kan pare njeri-tjetrin deri ne diten e marteses.

Libri i katert - SHPI ,GJA E PRONE
Ne kete liber flitet per pronen ,caktimin e saj,kafshet,kufinjt etj.Ne ate kohe shume familje kane hyre ne gjak per shkak te mosmareveshjeve per pronen ose per kufinjt e vendosur ne vende te caktuara. Tek koha e kanunit prona ishte pothuajse gjeja me e rendesishme per njerezimin sepse prej saj siguroheshte ''Buka e gojes'' e cila ishte pune trashegimi nga paraardhesit e shqipetareve.

Libri i peste - PUNA
Puna si pjese kryesore e ketij libri me se shumti behej nga djemt e familjeve shqiptare per te siguruar ushqimin dhe paran per mbijetese.Ndersa sau perket grave ato merreshin zakonisht me shume me punet e shtepise.

Libri i gjashte - TE DHANUNAT
Te dhanunat zakonisht beheshin si shenj respekti per nje familje tjeter duke dhuruar gjera te ndryshme ushqimore,para ,kafshe etj , por gjithnje duke marre lejen e te zotit te shtepise.

Libri i shtate - FJALA E GOJES
Fjala e gojes ishte pjese e rendesishme e nje personi sepse ajo kishte anet e mira dhe te keqija ,p.sh nese nje familje fliste mire dhe tregonte respekt per familjen tjeter ,ateher ato bashkoheshin dhe familjarizoheshin .Por nese dikush apo te gjithe nga familja flisnin keq me dashje ose pa dashje per nje familje tjeter atehere ato hyshin ne gjak madje dhe vriteshin ndermjet vete.

Libri i tete - NDERA
Ndera ishte dhe eshte gjeja kryesore per nje familje.Secila familje ne ate kohe i kishte rregullat qe duheshin te permbaheshin medeomos ,njera prej tyre ishte respekti dhe ndera te cilat duhej te ishin prezente tek cdo anetar i familjes. Keto dy karakteristike te familjeve shqiptare kontribonin gjithnje ne nje zhvillim te shendoshe per mbare familjen,fisin e katundin.

Libri i nente - DAMET
Sa i perket ketij libri ,nese nje familje i bente dem familjes tjeter ai duhet paguhej.Kjo varet nese demi ka qene i madh apo i vogel. I zoti i shtepise ka pasur te drejte me e fal ate qe ka bere demin gjithnje memarreveshje miqesore por nese demi ka qene i madh atehere fajtori do hynte ne gjobe apo do ndodheshin keqkuptime ose hyrje ne gjak mes familjeve ne fjale .

Libri i dhjete - KANUNI KUNDRA MPRAPSHTIVET
Kjo pjese libri flet per gjerat e neveritshme dhe te kundershtueshme per kanunin dhe per shqiptaret ne ate kohe siq ishin : hajnia ,jo burrnia etj.Kur nje anetar nuk ishte i ndershem ai perzeheshte nga shtepia dhe e fuste jeten e vet ne rrezik.

Libri i njembedhjete - KANUNI I PLEQNIS
Burrat e vjeter kan pasur gjithnje per detyre mbajtjen e rregullave ne nje familje ,mbajtjen e parave,bashkpunimin me familje tjera per prone ,mall etj.Kur pleqte thonin se nje gje duhej bere ,atehere antaret tjere te familjes vetem duhet t'ia benin ''Aminin''. Pra prej pleqeve tane per nga rendesia dhe ndikimi i madh qe kane pasur ne kohen e kanunit eshte varur edhe respekti i mbare familjes.

Libri i dymbedhjete - SHLIRIME E PERJASHTIME
Sa i perket librit te shlirimeve dhe perjashtimeve ne kanun rregullat kan qene gjithnje strikte dhe te padiskutueshme, por kur njerezit kane qene te respektueshem ,te ndershem dhe me sjellje te mira atehere edhe nese eshte bere ndonje gabim pa dashje nga nje person,ai eshte liruar nga denimi dhe eshte falur nga i zoti i shtepis me konceptin se nuk do te ndodhe me nje gje e tille .

Do qe te marresh mendimin qe kane shoket per ty?
Do qe te te shkruash mendimin qe ke per shoket?
Regjistrohu tani dhe tregohu i ndershem!

tbh.me

Vepra te ngjashme

"26-nentor e mart e pa bes" Autori: Hajdar Bafti · Lloji: Analize letrare · Tema: "Termet~Kijamet" A moj e mart a moj e pa bes lutemi për ,njerzit që humbën nën rrënoja a thua n'zemër a ka mbetur më shpres?? Ajo dat 26 nentor erdhi me ters a moj, dit e mart si ta bëri zemra ty të mirrje me vete jetë njerzsh?A po e sheh at nën ...	"UNË" Autori: Beatrika Krasniqi · Lloji: Analize letrare · Tema: "UNË" Nga : Beatrika Krasniqi -E di , edhe sot si çdo nate tjeter vendosa të shkruaj , edhe sot si çdo nate tjeter vendosa që ti lexoni ndjenjat e mia edhe nëse nuk mund ti ndjeni vet ato të p...
Gjakmarja ,nj plage e shoqerise sone Autori: Arss Rey · Lloji: Analize letrare · Tema: Gjakmarja ne SHQIPERI Shqiperia eshte nje vend i madh,nje vend i europianizuar,nje vend oi cili tashme njehet pothuaj nga e gjithe bota.Nje vend i cili ne aspektet kryesore te jetes eshte mjaf i zhviluar.Shiperia eshte nje vend qe ka mere krenar miliona shqipetare ,qe te jene ...	Une dhe dragoi Autori: Kaltrina Myrtaj · Lloji: Analize letrare · Tema: Shoqeria Kisha dale shetitje ne pyll.Duke rendur pas luleve nje lule me terhoqi me shume nga ngjyrat e saj. Ju afrova qe ta kepus.Sa e keputa ne doren time u shfaq nje dragua i vogel .O zot ,sa tremba! Por per habin time dragoi me tha te mos trembesha sepse ...
mitrovica ime Autori: Fotesa jelliqi · Lloji: Analize letrare · Tema: vendlindja ime Nje qytet me vlera te larta me kutura te vjetra dhe tradita te ndryshme.Minjera e Trepqes e cila ne qytetin ton sjell shum turista te cilet e vizitoj ate e kemi edhe ure e ibrit e cila e ndan kete ,qytqet te bukur ne dy pjes.Kemi parkun me te bukur ne Mit...	sa i pavarur jam une Autori: xhejn · Lloji: Analize letrare · Tema: pavaresia ime Cdokush duhet te jete I pavarur..Duhet te jete vetvetja…cdo njeri ka te drejte ta jetoje jeten ashtu si do ai dhe jo ashtu si e drejtojne te tjeret…pa miratimin tend askush nuk mund te te keqtrajtoje…cdo person mund te jete ai zogu shtegtar qe flutu...
né ajrin e mbremjes Autori: Pablo Neruda · Lloji: Analize letrare · Tema: poezi Pemet e kopshtit tè amullta rrine né ajrin e bute tè mbremjes,si tè ishin piktura mbi nje pelhure tè holle nje zog i perhimet qe kolovitet mbi degen e nje pjeshke né lulezim ,keqyr mire se mos turbullon heshtimin qofte edhe vetem nje klithme .gjithc...	Autori: Big G · Lloji: Analize letrare · Tema: ese, dija, dijet, dashuria per dijen - Warren Buffett tha njëherë: “Sa më shumë të mësosh, aq më shumë do të fitosh” Kjo është shumë e vërtetë. Shiko njerëzit e suksesshëm si Bill Gates, Elon Mosk, Winfrey Oprah dhe çdo njeri tjetër shumë të suksesshëm. Ata janë të...
letra ime Autori: klajver · Lloji: Analize letrare · Tema: gjuha jone vellezer shqiptare te prekim urtesine te zem udhen e mbare te ngjallim shqiperine shqiperia ka qene edhe do te jete po sot ne ditet tene te mete te mos kete	Pavarsi Autori: SAIDE PNISHI · Lloji: Analize letrare · Tema: Per pavarsin Pavarsi Mirse erdhe ne shtetin ton, Urime per shumë mote Se je shteti ma i ri ne botë, Urime Kosova nan Pavarsia. Edhe Skender Begi E ka ditlindjen bashk me Pavarsinë Urime me jet Të gjatë e te lumtur Per shumë vite suksese ...
shoqeria Autori: arta ajazi · Lloji: Analize letrare · Tema: un un nje dit po lexoja nje tregim per shoqerin ne ate tregim shkruante qe shoqeria ne jeten tende mund te shkaterroj gjithqka por edhe mund ta bej jeten si ne endrrat e tua te cilat ke pasur deshir gjithmon te behen realitet nje dit un pas nje kohe te gjat ...	droga Autori: anamika · Lloji: Analize letrare · Tema: droga pluhuri qe vret Adoleshenca është një fazë në të cilën duhet të bëhen eksperienca të reja, kështu që provimi i alkoolit dhe i drogës gjatë kësaj peruidhe është e zakonshme. Adoleshentët përdorin alkool dhe droga të tjera për shumë arsye, përfshir�...
Stop Bullizmit Autori: Adea Salihi · Lloji: Analize letrare · Tema: Ofendimet e botes karshi njerzve Leter Botes..! A ka problem bota me ne, apo ne kemi problem me boten! Gjdo njeri i ben vetes kete pytje, duke u lodhur nga ofendimet e tjerve, duke mos patur vullnetin e vet per te vazhduar jeten por pse oj bote je kaq, e brishter pse o njerez je...	endrra Autori: leonita · Lloji: Analize letrare · Tema: endrra ne enderr dua te te flass dhe me grusht do te godas perse mua ti sme flet ta dish do te hudh ne det do ti qeth floket ti bej tull dhe do te te lidh ne kull te te shohin qe te gjith dhe nga kulla do te zgjidh do te coj te njerezia te te bjeri...

Komentet e fundit!

Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Emri:

Email:

Komenti:

Pyetje sigurie

Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =

Your travel guide to exploring Albania - TourAlbania.org

Kaloni ne versionin Desktop