YourLiterary.com | Shqip | Mobile version | Vepra

Home Posto vepren tende

Abonohu Projekte

Ese Tekste Poezi Hartime Pershkrime Fabula Tregime Te tjera

Data e postimit: 2019-10-02 18:19:26
Lexime: 21679

Kanuni i Leke Dukagjinit

Like 26

Dislike 0

Autori: Anonim
Lloji: Analize letrare
Tema: Kanuni
Shkolla: Shkolla e mesme e mjeksise
Klasa: anonim
Qyteti: Peje
E-mail: Email eshte i fshehur!

Kanuni eshte nder ligjet me te vjetra te Evropes.Ky kanun eshte permbledhje e normave dhe dokeve shqiptare,ligjet e tij kan sherbyer per nje kohe te gjate si norma shoqerore dhe si nje sistem vetqeverises qe mbizoteronte ne viset e malesive te Shqiperise se Veriut. Kanuni i Leke Dukagjinit ka nje rendesi themelore ne historine e populit shqiptar pasi qe eshte nje dokument i lashte.Forma e pare e shkruar e kanunit i referohet Leke Dukagjinit edhe pse flitet te kete ekzistuar edhe me pare e qe i perkiste gojedhenave te popullit. Ky kanun vlente shume per mbrojtjen e prones,nderit dhe jetes .Edhe pse te izoluar nga Perandoria Osmane shqiptaret asnjehere nuk u dorezuan por me mundesite e tyre qe kishin u munduan t'i ruajn vlerat e tyre kulturore-historike.Ne ate periudhe kur ballkanit po i kercenohej jo vetem nje roberi 500 vjeqare e sapo filluar por edhe nje zhdukje totale ezakoneve shqiptare.

Kanuni i Leke Dukagjinit eshte nje permbledhje e perbere nga 12 libra te cilat ne permbajtjen e tyre kodifikohen fusha te ndryshme te jetes si: besimi ,prona ,gjoba ,ndeshkimi etj.

Libri i pare - KISHA
Paraardhesit tane kan qene te fese katolike.Vendi i tyre kryesor ishte kisha sepse aty i'u luteshin Zotit ose Jezu Krishtit ,u falshin mekatet apo gabimet e pa qellimshme .Personi kryesor ishte prifti i cili kishte ne kontroll kishen si vend territorialdhe i'u dhuronte ndihmen njerezve qe shkonin aty.

Libri i dyte - FAMILJA
Me familje nenkuptojm qe cdo pjestar i familjes eshte i rendesishem per tjetrin dhe i domosdoshem ne te mire e ne raste fatkeqesish.Familja eshte nje grup njerezish qe jetojne nen te njejten cati. Respekti dhe nderi ishin dhe duhet te jene pjeset kryesore per ndertimin e nje familjeje te shendoshe.Ne ate kohe familja prbehej prej shume anetareve nga rrethi i gjere ,numri i te cileve shkonte deri ne 70.

Libri i trete - MARTESA
Me martese sipas kanunit nenkuptojme shtimin e nje anetari te ri tek nje familje qe kan per qellim shtimin e njerezimit me ane te marteses.
Kur eshte fjala te martesa vetem i zoti i shtepise se njeres familje binte dakord me familjen tjeter per martesen e djalit apo vajzes se tyre ,ndoshta edhe pa deshiren e ciftit. Marrja e vajzes sipas kanunit paguhej me para ,mall te vlefshem e xhevahire nga familja e burrit. Asnjeri nga cifti nuk e kan pare njeri-tjetrin deri ne diten e marteses.

Libri i katert - SHPI ,GJA E PRONE
Ne kete liber flitet per pronen ,caktimin e saj,kafshet,kufinjt etj.Ne ate kohe shume familje kane hyre ne gjak per shkak te mosmareveshjeve per pronen ose per kufinjt e vendosur ne vende te caktuara. Tek koha e kanunit prona ishte pothuajse gjeja me e rendesishme per njerezimin sepse prej saj siguroheshte ''Buka e gojes'' e cila ishte pune trashegimi nga paraardhesit e shqipetareve.

Libri i peste - PUNA
Puna si pjese kryesore e ketij libri me se shumti behej nga djemt e familjeve shqiptare per te siguruar ushqimin dhe paran per mbijetese.Ndersa sau perket grave ato merreshin zakonisht me shume me punet e shtepise.

Libri i gjashte - TE DHANUNAT
Te dhanunat zakonisht beheshin si shenj respekti per nje familje tjeter duke dhuruar gjera te ndryshme ushqimore,para ,kafshe etj , por gjithnje duke marre lejen e te zotit te shtepise.

Libri i shtate - FJALA E GOJES
Fjala e gojes ishte pjese e rendesishme e nje personi sepse ajo kishte anet e mira dhe te keqija ,p.sh nese nje familje fliste mire dhe tregonte respekt per familjen tjeter ,ateher ato bashkoheshin dhe familjarizoheshin .Por nese dikush apo te gjithe nga familja flisnin keq me dashje ose pa dashje per nje familje tjeter atehere ato hyshin ne gjak madje dhe vriteshin ndermjet vete.

Libri i tete - NDERA
Ndera ishte dhe eshte gjeja kryesore per nje familje.Secila familje ne ate kohe i kishte rregullat qe duheshin te permbaheshin medeomos ,njera prej tyre ishte respekti dhe ndera te cilat duhej te ishin prezente tek cdo anetar i familjes. Keto dy karakteristike te familjeve shqiptare kontribonin gjithnje ne nje zhvillim te shendoshe per mbare familjen,fisin e katundin.

Libri i nente - DAMET
Sa i perket ketij libri ,nese nje familje i bente dem familjes tjeter ai duhet paguhej.Kjo varet nese demi ka qene i madh apo i vogel. I zoti i shtepise ka pasur te drejte me e fal ate qe ka bere demin gjithnje memarreveshje miqesore por nese demi ka qene i madh atehere fajtori do hynte ne gjobe apo do ndodheshin keqkuptime ose hyrje ne gjak mes familjeve ne fjale .

Libri i dhjete - KANUNI KUNDRA MPRAPSHTIVET
Kjo pjese libri flet per gjerat e neveritshme dhe te kundershtueshme per kanunin dhe per shqiptaret ne ate kohe siq ishin : hajnia ,jo burrnia etj.Kur nje anetar nuk ishte i ndershem ai perzeheshte nga shtepia dhe e fuste jeten e vet ne rrezik.

Libri i njembedhjete - KANUNI I PLEQNIS
Burrat e vjeter kan pasur gjithnje per detyre mbajtjen e rregullave ne nje familje ,mbajtjen e parave,bashkpunimin me familje tjera per prone ,mall etj.Kur pleqte thonin se nje gje duhej bere ,atehere antaret tjere te familjes vetem duhet t'ia benin ''Aminin''. Pra prej pleqeve tane per nga rendesia dhe ndikimi i madh qe kane pasur ne kohen e kanunit eshte varur edhe respekti i mbare familjes.

Libri i dymbedhjete - SHLIRIME E PERJASHTIME
Sa i perket librit te shlirimeve dhe perjashtimeve ne kanun rregullat kan qene gjithnje strikte dhe te padiskutueshme, por kur njerezit kane qene te respektueshem ,te ndershem dhe me sjellje te mira atehere edhe nese eshte bere ndonje gabim pa dashje nga nje person,ai eshte liruar nga denimi dhe eshte falur nga i zoti i shtepis me konceptin se nuk do te ndodhe me nje gje e tille .

Do qe te marresh mendimin qe kane shoket per ty?
Do qe te te shkruash mendimin qe ke per shoket?
Regjistrohu tani dhe tregohu i ndershem!

tbh.me

Vepra te ngjashme

Kosova Autori: Xhijnesa · Lloji: Analize letrare · Tema: Kosova Kosova , vendi im qe me premtoi jete kur linda. Si mund te falet nje gjak mendova sa mall i ndjek mergimtaret per vendin e tyre. Kosova po digjej kishe flake gjithkund , duhej te iknim. E ku te shkonim pse ta leme vendin tonde? T'ia leshojme vendin çe...	Interneti Autori: Mario Cake · Lloji: Analize letrare · Tema: Interneti nterneti ka ndikuar ne aspekte te ndryshme te shoqerise. Eshte e rendesishme qe te kuptojmese cilat jane pasojat e perhapjes dhe perdorimit te larte te Internetit per jeten e njerzeve.Interneti mundet apo edhe nuk mundet te izoloj njerzit nga bota reale d...
Bageti e buqesi Autori: Naim Frashri · Lloji: Analize letrare · Tema: Atdheu O malet' e Shqiperisë e just O lisat' e gjatë! Fushat e gjëra me lule, q'u kam ndër mënt dit'e natë! Ju bregore bukuroshe e ju lumenjt' e kulluar Çuka, kodra, brinja , gërxhe dhe pyje te gjelberuara! Do të kendonj bagëtine që meaning ju e ...	Fjalë të urta Autori: madita syla · Lloji: Analize letrare · Tema: Fjalë të urta Gjysherit thonë... 1.Ate që e pështyn mos e lepij. 2.Ajo që ke frik të gjen. 3.Zjarrit po nuk i fryve nuk ndizet. 4.Mendja e lartë , këmbët në baltë. 5.Dita e mirë dihet në mëngjes . 6.Fqinjtë e mirë kanë vlerë të madhe. 7.Gjuha...
GJERMANIA Autori: ANDI HIBRO · Lloji: Analize letrare · Tema: GJERMANIA gjermania ca ca ca ja tifozet ku i ka cdo kush e perjeton ate boterori i brazilit e mbani mend e itali spanje france gjermani ai qe luan bukur e fiton tani ai eshte nje nga me te mirit eshte boterori i brazilit me gjermanine per vete jam skuadre...	Shume gabime Autori: Xhuliana Prendi · Lloji: Analize letrare · Tema: Shume gabime Shume gabime Shume po du me shkru po mdoket se kam mu penu se ndjenat qe i kam shume jane mashtru S'kam mujt me fol E skom mujt me pa Nuk e di me mu qa asht tu nodh Se shume gabime kam ba Zemra jem ma spunon Syt kan flejt Shpirt...
libri Autori: adelina mamaqi · Lloji: Analize letrare · Tema: per librin Çdo ditë e shfletoj Dhe diçka të re mësoj Sa herë kam lexuar Kam qenë i gëzuar Librin e dua shumë Aty dija rrjedh si lumë.	Prometeu nje hero i vetmuar Autori: Liza · Lloji: Analize letrare · Tema: Prometeu Miti i Prometeut permbledh historine e cdo heroi qe ka egzistuar... Prometeu njihet si krijuesi i njeriut te pare prej balte dhe titani qe solli "zjarrin e zhvillimit" njerezimit... Zjarri ishte privilegji i vetem i perendive por Prometeu duke mos dashu...
shpuzorja Autori: arbnora gashi · Lloji: Analize letrare · Tema: cigarja nga kristali bakri e druri stolis dhoma sallone hotele me pes yje te djegin me cigare fre skan meshir per gezime kur kan halle i thithin i shkundin i djegin e me ne fund i fikin e ti nuk ben ze ata me shum djegin vet veten me shum i tymosin mushkerit me s...	jeta Autori: Anja Prendaj · Lloji: Analize letrare · Tema: mos u dorzo Vjen nje kohe kur gjithecka te duket e kote,bosh.Perse valle?!Eshte e pamundur qe ne jete,te pakten nje here te vetme,te mos duash ta kthesh kohen mbrapa.Kjo ndoshta sepse duke kujtuar te shkuaren dhe momentet e saja ,harrojme ate qe po jetojme’’te ta...
Mesazhi i "Fjalët e qiririt" Autori: Kevin Çika · Lloji: Analize letrare · Tema: Mesazhi i poezise se Naim Frashërit shprehur me kaligramë T DHE A P R O P E E Z V I E T M Ë ...	sirena Autori: kristina · Lloji: Analize letrare · Tema: ndihmoi ata qe jane ne nevoje nje sirene e vogel po rinte mbi nje shkemb dhe po shikonte pasqyrimin e perendimit mbi oqean.kur papritur i shkuan syte te nje peshk i vogel qe kishte goditur krahun te nje shkemb dhe nuk levizte dot .sirenes i erdhi keq per te dhe shkoi dhe ia lidhi krah...
Babi Im Autori: Erbuna Hajdari · Lloji: Analize letrare · Tema: Per babin tim Heroi im, Mbreti im, mbështetja ime më e madhe është Babi. Sa herë që e shoh që vjen nga puna vrapoj dhe e përqafoj, kur e përqafoj e ndjej në zemër një ngrohtësi. E ku ka më mir se sa kur e ke prindin afër vete.Gjithmon ulem pran tij dhe ...	flamuri Autori: reuda hajrullahu klasa 4 3 msuesia age gjonaj · Lloji: Analize letrare · Tema: 28 netori 28 netori 28netori nje, dit e shnuar. fes e madhe ne vlor te gjith me flamui ne duar. e gjith bota , te na ket zili. per te bukurn, shqipri. nuk horrohe , deshmort qe u. fliuan per shipri motr marigona e qndisi flamuri qe ...

Komentet e fundit!

Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Emri:

Email:

Komenti:

Pyetje sigurie

Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =

Your travel guide to exploring Albania - TourAlbania.org

Kaloni ne versionin Desktop