YourLiterary.com | Shqip | Mobile version | Vepra

Home Posto vepren tende

Abonohu Projekte

Ese Tekste Poezi Hartime Pershkrime Fabula Tregime Te tjera

Data e postimit: 2019-10-02 18:19:26
Lexime: 22279

Kanuni i Leke Dukagjinit

Like 26

Dislike 0

Autori: Anonim
Lloji: Analize letrare
Tema: Kanuni
Shkolla: Shkolla e mesme e mjeksise
Klasa: anonim
Qyteti: Peje
E-mail: Email eshte i fshehur!

Kanuni eshte nder ligjet me te vjetra te Evropes.Ky kanun eshte permbledhje e normave dhe dokeve shqiptare,ligjet e tij kan sherbyer per nje kohe te gjate si norma shoqerore dhe si nje sistem vetqeverises qe mbizoteronte ne viset e malesive te Shqiperise se Veriut. Kanuni i Leke Dukagjinit ka nje rendesi themelore ne historine e populit shqiptar pasi qe eshte nje dokument i lashte.Forma e pare e shkruar e kanunit i referohet Leke Dukagjinit edhe pse flitet te kete ekzistuar edhe me pare e qe i perkiste gojedhenave te popullit. Ky kanun vlente shume per mbrojtjen e prones,nderit dhe jetes .Edhe pse te izoluar nga Perandoria Osmane shqiptaret asnjehere nuk u dorezuan por me mundesite e tyre qe kishin u munduan t'i ruajn vlerat e tyre kulturore-historike.Ne ate periudhe kur ballkanit po i kercenohej jo vetem nje roberi 500 vjeqare e sapo filluar por edhe nje zhdukje totale ezakoneve shqiptare.

Kanuni i Leke Dukagjinit eshte nje permbledhje e perbere nga 12 libra te cilat ne permbajtjen e tyre kodifikohen fusha te ndryshme te jetes si: besimi ,prona ,gjoba ,ndeshkimi etj.

Libri i pare - KISHA
Paraardhesit tane kan qene te fese katolike.Vendi i tyre kryesor ishte kisha sepse aty i'u luteshin Zotit ose Jezu Krishtit ,u falshin mekatet apo gabimet e pa qellimshme .Personi kryesor ishte prifti i cili kishte ne kontroll kishen si vend territorialdhe i'u dhuronte ndihmen njerezve qe shkonin aty.

Libri i dyte - FAMILJA
Me familje nenkuptojm qe cdo pjestar i familjes eshte i rendesishem per tjetrin dhe i domosdoshem ne te mire e ne raste fatkeqesish.Familja eshte nje grup njerezish qe jetojne nen te njejten cati. Respekti dhe nderi ishin dhe duhet te jene pjeset kryesore per ndertimin e nje familjeje te shendoshe.Ne ate kohe familja prbehej prej shume anetareve nga rrethi i gjere ,numri i te cileve shkonte deri ne 70.

Libri i trete - MARTESA
Me martese sipas kanunit nenkuptojme shtimin e nje anetari te ri tek nje familje qe kan per qellim shtimin e njerezimit me ane te marteses.
Kur eshte fjala te martesa vetem i zoti i shtepise se njeres familje binte dakord me familjen tjeter per martesen e djalit apo vajzes se tyre ,ndoshta edhe pa deshiren e ciftit. Marrja e vajzes sipas kanunit paguhej me para ,mall te vlefshem e xhevahire nga familja e burrit. Asnjeri nga cifti nuk e kan pare njeri-tjetrin deri ne diten e marteses.

Libri i katert - SHPI ,GJA E PRONE
Ne kete liber flitet per pronen ,caktimin e saj,kafshet,kufinjt etj.Ne ate kohe shume familje kane hyre ne gjak per shkak te mosmareveshjeve per pronen ose per kufinjt e vendosur ne vende te caktuara. Tek koha e kanunit prona ishte pothuajse gjeja me e rendesishme per njerezimin sepse prej saj siguroheshte ''Buka e gojes'' e cila ishte pune trashegimi nga paraardhesit e shqipetareve.

Libri i peste - PUNA
Puna si pjese kryesore e ketij libri me se shumti behej nga djemt e familjeve shqiptare per te siguruar ushqimin dhe paran per mbijetese.Ndersa sau perket grave ato merreshin zakonisht me shume me punet e shtepise.

Libri i gjashte - TE DHANUNAT
Te dhanunat zakonisht beheshin si shenj respekti per nje familje tjeter duke dhuruar gjera te ndryshme ushqimore,para ,kafshe etj , por gjithnje duke marre lejen e te zotit te shtepise.

Libri i shtate - FJALA E GOJES
Fjala e gojes ishte pjese e rendesishme e nje personi sepse ajo kishte anet e mira dhe te keqija ,p.sh nese nje familje fliste mire dhe tregonte respekt per familjen tjeter ,ateher ato bashkoheshin dhe familjarizoheshin .Por nese dikush apo te gjithe nga familja flisnin keq me dashje ose pa dashje per nje familje tjeter atehere ato hyshin ne gjak madje dhe vriteshin ndermjet vete.

Libri i tete - NDERA
Ndera ishte dhe eshte gjeja kryesore per nje familje.Secila familje ne ate kohe i kishte rregullat qe duheshin te permbaheshin medeomos ,njera prej tyre ishte respekti dhe ndera te cilat duhej te ishin prezente tek cdo anetar i familjes. Keto dy karakteristike te familjeve shqiptare kontribonin gjithnje ne nje zhvillim te shendoshe per mbare familjen,fisin e katundin.

Libri i nente - DAMET
Sa i perket ketij libri ,nese nje familje i bente dem familjes tjeter ai duhet paguhej.Kjo varet nese demi ka qene i madh apo i vogel. I zoti i shtepise ka pasur te drejte me e fal ate qe ka bere demin gjithnje memarreveshje miqesore por nese demi ka qene i madh atehere fajtori do hynte ne gjobe apo do ndodheshin keqkuptime ose hyrje ne gjak mes familjeve ne fjale .

Libri i dhjete - KANUNI KUNDRA MPRAPSHTIVET
Kjo pjese libri flet per gjerat e neveritshme dhe te kundershtueshme per kanunin dhe per shqiptaret ne ate kohe siq ishin : hajnia ,jo burrnia etj.Kur nje anetar nuk ishte i ndershem ai perzeheshte nga shtepia dhe e fuste jeten e vet ne rrezik.

Libri i njembedhjete - KANUNI I PLEQNIS
Burrat e vjeter kan pasur gjithnje per detyre mbajtjen e rregullave ne nje familje ,mbajtjen e parave,bashkpunimin me familje tjera per prone ,mall etj.Kur pleqte thonin se nje gje duhej bere ,atehere antaret tjere te familjes vetem duhet t'ia benin ''Aminin''. Pra prej pleqeve tane per nga rendesia dhe ndikimi i madh qe kane pasur ne kohen e kanunit eshte varur edhe respekti i mbare familjes.

Libri i dymbedhjete - SHLIRIME E PERJASHTIME
Sa i perket librit te shlirimeve dhe perjashtimeve ne kanun rregullat kan qene gjithnje strikte dhe te padiskutueshme, por kur njerezit kane qene te respektueshem ,te ndershem dhe me sjellje te mira atehere edhe nese eshte bere ndonje gabim pa dashje nga nje person,ai eshte liruar nga denimi dhe eshte falur nga i zoti i shtepis me konceptin se nuk do te ndodhe me nje gje e tille .

Do qe te marresh mendimin qe kane shoket per ty?
Do qe te te shkruash mendimin qe ke per shoket?
Regjistrohu tani dhe tregohu i ndershem!

tbh.me

Vepra te ngjashme

dimri Autori: albion nikqi · Lloji: Analize letrare · Tema: dimri Dimri eshte nje stin shum e bukur sepse bie bor,femiet luajn me bor etj.Ne dimer jane festat e fundvitit ne te cilen jane VITI I RI etj.Kur vie VITI I RI ne gezohemi sepse vie nje vit i mir dhe i mbar,por disa nuk gezohen prej problemeve te tura.Ne dimen ...	Prometeu nje hero i vetmuar Autori: Liza · Lloji: Analize letrare · Tema: Prometeu Miti i Prometeut permbledh historine e cdo heroi qe ka egzistuar... Prometeu njihet si krijuesi i njeriut te pare prej balte dhe titani qe solli "zjarrin e zhvillimit" njerezimit... Zjarri ishte privilegji i vetem i perendive por Prometeu duke mos dashu...
perkedhelja ma zbut shpirtin Autori: anny · Lloji: Analize letrare · Tema: perkedhelja ma zbut shpirtin perkedhelja eshte e gjithe dashuria e nje personi ndaj nje tjetri e misheruar ne nje prekje te ngrohte,te embel,qe te mbush me jete.Qe ne barkun e nenes mesohemi te na perkedhelin.Nena flet me ne ,na meson te rritemi duke na perkedhelur e duke na treguar ...	Pushimet verore Autori: Erdis Prejs · Lloji: Analize letrare · Tema: Pushimet Erdhen pushimet. Ah sa mire une u njoha me shoket e mi te klases si Klendi'Denisi'Juana'seldi etj. Mesuesja na tha qe kemi per te mesuar regullat e Covid-19 Ne u gezuam por sduhet tu afroheshim shokeve. 🙃🙃🙃🙃
vellai Autori: ana · Lloji: Analize letrare · Tema: vellai vellain tim te vetem shum e dua une me floket e arta si ngjyre floriri duani vellane o ju qe e keni mos mohoni vellane se eshte jeta per ju duaje ate tani qe e ke	Ese: Përse na duhet të shohim gjithçk... Autori: Big G · Lloji: Analize letrare · Tema: ese, syri kritik Është viti i njëmbëdhjetë i shkollimit dhe shumë dije më presin përpara. Prindërit, mësuesit na kanë mësuar që çdo hap që hedhim, çdo gjë që bëjmë dhe gjithçka që mësojmë ta studiojmë mirë në mënyrë të tillë që të marrim g...
Alkimisti Autori: Paulo Coelho · Lloji: Analize letrare · Tema: Alkimisti Cdokush ne femijeri enderronte per gjera qe do me cdo kusht ti arrijme ne te ardhmen. Jane enderrat me te zjarrta se c'mund ti kete kushdo, kemi pas entuziazmin e pashtershem qe buronte nga zemra jone, ndjekja e asaj endrre , ishte shpresa qe jetomin. Na ...	Ikja nga kompleksi i Rozafes Autori: Alesia · Lloji: Analize letrare · Tema: permbledhje Fabula e esese eshte qe logjikimi ne kete legjende jo vetem qe eshte i gabuar, sipas autorit, por edhe afer absurditetit. Fuga thote qe: 'duhet te krijohen instistucione te verteta vendimmarrjeje, se duhet te mbushin zbrazetine pushtetore me institucione ...
gjenerali i ushtrise se vdekur Autori: desi · Lloji: Analize letrare · Tema: plaget e luftes jane te pshmangshme Gjenerali I Ushtrise se Vdekur Gjenerali I ushtrise se vdekur eshte nje romani I shkruar nga Ismail Kadare ne vitin 1963.Romani eshte I ndare ne dy pjese dhe ne kapituj ne te cilin Kadare ka shkruar ne...	Nje engjull Autori: Xhuliana Prendi · Lloji: Analize letrare · Tema: Motra ime Nje engjull Nje pafundsi yjesh gjenden ne qiell, te hysh e te shikosh eshte si nje det i thelle, te biesh ne mendime,ti je e para qe mendoj. Te degjosh rrahjet e zemres time ,vetem per motren time rrahin qe shume e adhuroj. Sa bukur kur buqes...
personazhet e iliades Autori: emili · Lloji: Analize letrare · Tema: iliada AKIL PELIDI HEROI I FAMSHEM I LUFTES TROJANE,TIPI IDEAL I KOHERAVE HOMERIKE.HOMERI TE ILIADA NA JEP NJE KUADER TE [PLOTE MBI PREJARDHJEN JETEN DHE LUFTEN E ALILIT,KURSE TE ODISEJA SHKRUAN PER NDERIMET QE JU BENE PASI VDIQ. SIPAS MITOLOGJISE KA QENE BIRI I...	lufta fataliteti i jetes njerezore Autori: Paula Ceci · Lloji: Analize letrare · Tema: Lufta Ese:Lufta,fataliteti i jetes njerezore. Lufta.Perfytyrimi i pare qe na vjen ne mendje eshte shkaterrim,arme,gjak dhe kasapane e madhe. Te gjithe e dime qe per te filluar nje lufte nuk duhet shume mundim,por per t’iu shmangur ketij konflikt...
Nene Tereza Autori: eda · Lloji: Analize letrare · Tema: nene tereza Nene Tereza eshte krahu qe na tregon drejtimin.... ej prit nje sekonde me vr8 mendove se do shkr ese per nene terezen? jo se nuk dua po pertoj plus qe km shum msime dhe humbas kohe kot duke shkr kte.. ehhh ju zhgenjeva ee? po vl re se kshu e ka jeta nje...	Gjakmarrja.... Autori: Sabina Kurtaj · Lloji: Analize letrare · Tema: Gjendja shpirterore e Gjorgut perballe udhekryqit... Ai e vrau, ai e mori hakun ,ai u be vrases ...Ne shpirtin e tij nuk ekziston me ndjenja e te qenit njeri , tani ai mendon se eshte thjesht nje qenie e pameshirshme qe rrethanat ne te cilat jetonte , e detyruan te behet i tille . Nje njeri qe syri nuk i dr...

Komentet e fundit!

Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Emri:

Email:

Komenti:

Pyetje sigurie

Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =

Your travel guide to exploring Albania - TourAlbania.org

Kaloni ne versionin Desktop