YourLiterary.com | Shqip | Mobile version | Vepra

Home Posto vepren tende

Abonohu Projekte

Ese Tekste Poezi Hartime Pershkrime Fabula Tregime Te tjera

Data e postimit: 2019-10-02 18:19:26
Lexime: 21112

Kanuni i Leke Dukagjinit

Like 26

Dislike 0

Autori: Anonim
Lloji: Analize letrare
Tema: Kanuni
Shkolla: Shkolla e mesme e mjeksise
Klasa: anonim
Qyteti: Peje
E-mail: Email eshte i fshehur!

Kanuni eshte nder ligjet me te vjetra te Evropes.Ky kanun eshte permbledhje e normave dhe dokeve shqiptare,ligjet e tij kan sherbyer per nje kohe te gjate si norma shoqerore dhe si nje sistem vetqeverises qe mbizoteronte ne viset e malesive te Shqiperise se Veriut. Kanuni i Leke Dukagjinit ka nje rendesi themelore ne historine e populit shqiptar pasi qe eshte nje dokument i lashte.Forma e pare e shkruar e kanunit i referohet Leke Dukagjinit edhe pse flitet te kete ekzistuar edhe me pare e qe i perkiste gojedhenave te popullit. Ky kanun vlente shume per mbrojtjen e prones,nderit dhe jetes .Edhe pse te izoluar nga Perandoria Osmane shqiptaret asnjehere nuk u dorezuan por me mundesite e tyre qe kishin u munduan t'i ruajn vlerat e tyre kulturore-historike.Ne ate periudhe kur ballkanit po i kercenohej jo vetem nje roberi 500 vjeqare e sapo filluar por edhe nje zhdukje totale ezakoneve shqiptare.

Kanuni i Leke Dukagjinit eshte nje permbledhje e perbere nga 12 libra te cilat ne permbajtjen e tyre kodifikohen fusha te ndryshme te jetes si: besimi ,prona ,gjoba ,ndeshkimi etj.

Libri i pare - KISHA
Paraardhesit tane kan qene te fese katolike.Vendi i tyre kryesor ishte kisha sepse aty i'u luteshin Zotit ose Jezu Krishtit ,u falshin mekatet apo gabimet e pa qellimshme .Personi kryesor ishte prifti i cili kishte ne kontroll kishen si vend territorialdhe i'u dhuronte ndihmen njerezve qe shkonin aty.

Libri i dyte - FAMILJA
Me familje nenkuptojm qe cdo pjestar i familjes eshte i rendesishem per tjetrin dhe i domosdoshem ne te mire e ne raste fatkeqesish.Familja eshte nje grup njerezish qe jetojne nen te njejten cati. Respekti dhe nderi ishin dhe duhet te jene pjeset kryesore per ndertimin e nje familjeje te shendoshe.Ne ate kohe familja prbehej prej shume anetareve nga rrethi i gjere ,numri i te cileve shkonte deri ne 70.

Libri i trete - MARTESA
Me martese sipas kanunit nenkuptojme shtimin e nje anetari te ri tek nje familje qe kan per qellim shtimin e njerezimit me ane te marteses.
Kur eshte fjala te martesa vetem i zoti i shtepise se njeres familje binte dakord me familjen tjeter per martesen e djalit apo vajzes se tyre ,ndoshta edhe pa deshiren e ciftit. Marrja e vajzes sipas kanunit paguhej me para ,mall te vlefshem e xhevahire nga familja e burrit. Asnjeri nga cifti nuk e kan pare njeri-tjetrin deri ne diten e marteses.

Libri i katert - SHPI ,GJA E PRONE
Ne kete liber flitet per pronen ,caktimin e saj,kafshet,kufinjt etj.Ne ate kohe shume familje kane hyre ne gjak per shkak te mosmareveshjeve per pronen ose per kufinjt e vendosur ne vende te caktuara. Tek koha e kanunit prona ishte pothuajse gjeja me e rendesishme per njerezimin sepse prej saj siguroheshte ''Buka e gojes'' e cila ishte pune trashegimi nga paraardhesit e shqipetareve.

Libri i peste - PUNA
Puna si pjese kryesore e ketij libri me se shumti behej nga djemt e familjeve shqiptare per te siguruar ushqimin dhe paran per mbijetese.Ndersa sau perket grave ato merreshin zakonisht me shume me punet e shtepise.

Libri i gjashte - TE DHANUNAT
Te dhanunat zakonisht beheshin si shenj respekti per nje familje tjeter duke dhuruar gjera te ndryshme ushqimore,para ,kafshe etj , por gjithnje duke marre lejen e te zotit te shtepise.

Libri i shtate - FJALA E GOJES
Fjala e gojes ishte pjese e rendesishme e nje personi sepse ajo kishte anet e mira dhe te keqija ,p.sh nese nje familje fliste mire dhe tregonte respekt per familjen tjeter ,ateher ato bashkoheshin dhe familjarizoheshin .Por nese dikush apo te gjithe nga familja flisnin keq me dashje ose pa dashje per nje familje tjeter atehere ato hyshin ne gjak madje dhe vriteshin ndermjet vete.

Libri i tete - NDERA
Ndera ishte dhe eshte gjeja kryesore per nje familje.Secila familje ne ate kohe i kishte rregullat qe duheshin te permbaheshin medeomos ,njera prej tyre ishte respekti dhe ndera te cilat duhej te ishin prezente tek cdo anetar i familjes. Keto dy karakteristike te familjeve shqiptare kontribonin gjithnje ne nje zhvillim te shendoshe per mbare familjen,fisin e katundin.

Libri i nente - DAMET
Sa i perket ketij libri ,nese nje familje i bente dem familjes tjeter ai duhet paguhej.Kjo varet nese demi ka qene i madh apo i vogel. I zoti i shtepise ka pasur te drejte me e fal ate qe ka bere demin gjithnje memarreveshje miqesore por nese demi ka qene i madh atehere fajtori do hynte ne gjobe apo do ndodheshin keqkuptime ose hyrje ne gjak mes familjeve ne fjale .

Libri i dhjete - KANUNI KUNDRA MPRAPSHTIVET
Kjo pjese libri flet per gjerat e neveritshme dhe te kundershtueshme per kanunin dhe per shqiptaret ne ate kohe siq ishin : hajnia ,jo burrnia etj.Kur nje anetar nuk ishte i ndershem ai perzeheshte nga shtepia dhe e fuste jeten e vet ne rrezik.

Libri i njembedhjete - KANUNI I PLEQNIS
Burrat e vjeter kan pasur gjithnje per detyre mbajtjen e rregullave ne nje familje ,mbajtjen e parave,bashkpunimin me familje tjera per prone ,mall etj.Kur pleqte thonin se nje gje duhej bere ,atehere antaret tjere te familjes vetem duhet t'ia benin ''Aminin''. Pra prej pleqeve tane per nga rendesia dhe ndikimi i madh qe kane pasur ne kohen e kanunit eshte varur edhe respekti i mbare familjes.

Libri i dymbedhjete - SHLIRIME E PERJASHTIME
Sa i perket librit te shlirimeve dhe perjashtimeve ne kanun rregullat kan qene gjithnje strikte dhe te padiskutueshme, por kur njerezit kane qene te respektueshem ,te ndershem dhe me sjellje te mira atehere edhe nese eshte bere ndonje gabim pa dashje nga nje person,ai eshte liruar nga denimi dhe eshte falur nga i zoti i shtepis me konceptin se nuk do te ndodhe me nje gje e tille .

Do qe te marresh mendimin qe kane shoket per ty?
Do qe te te shkruash mendimin qe ke per shoket?
Regjistrohu tani dhe tregohu i ndershem!

tbh.me

Vepra te ngjashme

Jemi Nje komb Autori: Edona Elshani · Lloji: Analize letrare · Tema: kombi Jemi Nje Komb Sa bukur esht Te flasesh per Kombin ton Shqiptar. Sepse Vuajtja E Shqiptarve Su ndal Plot 5 Shekuj Me rradh , Ahh Sikur Do mundeshim Ti Harronim Keto Vuajtje qe U ben Koh me par . Un si Nje Nxense Qe Jam jam Krenare qe kam Nje Gjuh te Embel...	Mollekuqja e femijerise Autori: Emili Capi · Lloji: Analize letrare · Tema: femijeria fli-me thoshte nena ne mesdite-o bir se gjumi femijet i rrit e i shendosh - po une si per inat s mbylla dot sy pasi degjova si kendonte permbi peme nje kokosh Po une si mbylla syte fare se nd...
ATDHEU Autori: fatjon rama · Lloji: Analize letrare · Tema: gjuhe shqipe atdheu eshte gjeja me e shejt sepse aty linda u rrita ndoshta dhe do te vdes ka njerz qe jetojn jasht atdhut por kan mall ndaj atdheut sespe aty u mesove te ec te vrapj te shkruaj dhe te lexoj atdheu eshte nena e dyt kur ta degjojm fjalen atdhe aty ki shu...	dimri Autori: Ardonis vrellaku · Lloji: Analize letrare · Tema: dimri Dimri per mua eshte nje stin e bukur plot debor.Ntyra eshte shume e bukur sepse merr nje ngjyre te bardh .koha eshte e ftohte por geyimi i femijeve eshte shum i madh femijet lozin me topa bore dhe duke rrshitur me skia .Kur viem ne shkoll koha eshte e f...
Berati Autori: Anamika · Lloji: Analize letrare · Tema: Pershkrimi i Beratit Kujtdo qe i eshte dhene mundesia te vizitoje Beratin ka mbetur i mahnitur. Jo vetem nga bukuria e tij e rralle, por dhe nga bujaria dhe mikpritja beratase. Berati si qytet eshte i ndertuar ne mes te kater maleve e e duket si nje amfiteater antik. E jo me...	Ditet kalojne Autori: Xhuliana Prendi · Lloji: Analize letrare · Tema: Ditet kalojne Ditet kalojne Cdo gje po ndryshon plaget po shkojne oret tona s'egzistojne ndersa ditet skan te dale Fjalet sja dalin dot te flasin por presin qe ty te t'therrasin. Notat skane melodi Se syt e tu tregojne vec tradhti Ditet kalojne ,po...
Ese: Përse na duhet të shohim gjithçk... Autori: Big G · Lloji: Analize letrare · Tema: ese, syri kritik Është viti i njëmbëdhjetë i shkollimit dhe shumë dije më presin përpara. Prindërit, mësuesit na kanë mësuar që çdo hap që hedhim, çdo gjë që bëjmë dhe gjithçka që mësojmë ta studiojmë mirë në mënyrë të tillë që të marrim g...	trimat Autori: fikrijeibishi · Lloji: Analize letrare · Tema: trimst nuk vdesin por ato jetojn gjithmon Trimat kane luftuar per athen evet ata dhane gjakun e tyre jete e vet per atdheun,gjaku i tyre eshte derdhur vetem per sakrifica qe kane ndodhur.ata na lane shume gjera e shume fjal qe ne i perdorim sot.trimat me te njohur kane qene;Naim Frasheri,Ismail K...
Familja ime Autori: Meriton · Lloji: Analize letrare · Tema: Familja Familja ime eshte vendi Ku kaloj momentet me te bukura , te mbushura me emocione , ndonjeherë edhe me lot. Familja time perbehet nga 4 anetarë une , prinderit dhe vellau. Qe ne hapat e parë kam pasur mbeshtetjen , dashurine dhe besimin e peinderve te m...	populli im ne syte e mi Autori: viktoria hodaj · Lloji: Analize letrare · Tema: Populli im ne syte e mi Kush eshte kjo qenie njerzore qe ha,pi,flet,qesh e qan?Me padyshim njeriu . Po nga erdhi ky njeri?Kush e krijoi ate?E kush mund ta dije? Natyra apo zoti e krijoi kete qenie kete njeri .Ky njeri jam une,je ti Cila eshte historia e njeriut qe erdhi ne kete ...
Amog Autori: Jurges Dhimitri · Lloji: Analize letrare · Tema: Amog Albania won ww1 Albania war ww1 Let me explain You see the albanians and bulgarians where promised much more land when russia wante dto partion ottoman empires europe But germany decieed it made russia too op so they made stuff worse and gae the...	Poezia ime Autori: Anaili · Lloji: Analize letrare · Tema: Ndjenjat Poezia ime ngjan me kartolinat ne festa. Gjithsecilit i takon nje urim. U ngjan diteve te mbushura plot me ngjarje qe ndonjehere zgjasin deri ne agim. Flet per gezimet, per lumturite e mia, kur nje lajm i bukur mbremjen ma zbukuron. flet yjet ...
nje shetitje e paharrueshme Autori: Neri Harkel · Lloji: Analize letrare · Tema: jeta nje liber qe nuk do ta harroni shume shpejt nje liber qe do te mbetet ne mendjen tuaj shume gjate ndoshta dhe pergjithmone	Analiza e poezise "Balade Qytetse" Autori: Denida Blloshmi · Lloji: Analize letrare · Tema: Fati i femres ne shekullin XIX BALADE QYTETSE Mbramë qiella dhe hyjt e vramë një ngjarje të trishtueme panë: Hije... jo! - por një grue me ftyrë të zbetë edhe me sy të zez si jeta e saj, me buzën të vyshkuna në vaj, me plagë në gjoks e stolisun me veshje dhe me ...

Komentet e fundit!

Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Emri:

Email:

Komenti:

Pyetje sigurie

Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =

Your travel guide to exploring Albania - TourAlbania.org

Kaloni ne versionin Desktop