YourLiterary.com | Shqip | Mobile version | Vepra | Analiza e poezise "Balade Qytetse"

Home Posto vepren tende

Abonohu Projekte

Ese Tekste Poezi Hartime Pershkrime Fabula Tregime Te tjera

Data e postimit: 2019-04-07 13:07:05
Lexime: 20247

Analiza e poezise "Balade Qytetse"

Like 22

Dislike 5

Autori: Denida Blloshmi
Lloji: Analize letrare
Tema: Fati i femres ne shekullin XIX
Shkolla: Mehmet Akif Vajza
Klasa: 12A
Qyteti: Tirane
E-mail: Email eshte i fshehur!

BALADE QYTETSE
Mbramë
qiella dhe hyjt e vramë
një ngjarje të trishtueme panë:
Hije... jo! - por një grue
me ftyrë të zbetë edhe me sy
të zez si jeta e saj,
me buzën të vyshkuna në vaj,
me plagë në gjoks e stolisun
me veshje dhe me shpirt të grisun,
me hije grueje,
një kens këso bote,
një fantom uje
vallzonte valle në rrugë të madhe.
Dy hapa para, dy hapa mbrapa
me kambë të zbathun,
me zemër të plasun.
Dy hapa djathtas, dy hapa majtas,
me flokë të thime,
me ndjesi të ngrime.
(Dikur,
kur gjit' e saj me kreni
shpërtheheshin n'aromë,
kur ish e njomë -
atëherë e dashunojshin shum zotni.
E sot?)
Jeta e saj asht kjo vall' e çmendun
në rrugat e qytetit tonë,
një jetën e fikun, një jetë e shterun,
shpin i molisun, zemër e therun,
një za vorri, një jehonë
që vallzon natën vonë
nëpër rrugat e qytetit onë.

A. IDEJA KRYESORE E POEZISË
Poezia “Baladë qytetse”, pjesë e ciklit “Kangët e Mjerimit”, nënvizon fatin e femrës që ka shitur trupin si tragjedi e dyfishtë shpirtërore dhe ekzistenciale. Kjo femër, duke shitur e reklamuar trupin e saj, kishte siguruar jetesën, por tani është në fazën e degradimit (në pleqëri) dhe ai trup nuk i siguron dot më asaj bukën e gojës. Këtu Migjeni thekson edhe njëherë temën ekzistenciale: “Shtypja e mjedisit e detyron njeriun t’i jepet instiktive shtazarake për të mbijetuar.” Varfëria e çon këtë grua në prostitucion dhe kjo gjë sjell edhe mjerimin shpirtëror.

B. ZBËRTHIMI KUPTIMOR I TITULLIT
Gjatë periudhës së letërsisë romantike, baladat ishin pjesa më tragjike e krijimtarisë. Heronjtë e tyre janë njerëz me fuqi të mbinatyrshme që veprojnë në situata të jashtëzakonshme. Mirëpo, në letërsinë realiste të pjesës së parë të shekullit të XX, këto balada nuk kanë më vend. Baladat e reja luhen nga njerëz të zakonshëm (gra që shesin trupin për të mbijetuar, lypësa, të varfër) në rrugicat e qyteteve e realiteti lakuriq i këtyre baladave është shumë I dhimbshëm.

C. KOMENTIMI NË PLANIN KUPTIMOR TË POEZISË
Sfondi i natës, krijon një efekt emocional të fortë dhe nxit përfytyrime të drejtpërdrejta dhe të figurshme. Nata është koha kur ushtronte prostitucionin gruaja kur ishte e re. Jeta e saj vazhdon me të njëjtat ritme vetëm se ka ndërruar profesion. Nga prostitutë është kthyer në lypëse.
Në këtë poezi, nata është një element që shërben për të krijuar atmosferën e tragjedisë. Në një sfond errësire, qetësie të plotë, ku zhvillohet ngjarja e kësaj poezie, të pranishëm janë vetëm yjet dhe hëna, të cilët janë të vetmit dëshmitarë, sepse njerëzit nuk përmenden fare. Në vargun: “qiella dhe hyjt e vramë” në fakt qëndron një ton kritik: njerëzit janë indiferentë, prandaj edhe Migjeni përdor një ton kritik.
Vargu: “Hije… jo! – por një grue” krijon njëfarë dileme nëse kjo qenie që verdalliset është hije (ajo cfarë mbet nga një njeri) apo grua, jeton apo jo duke theksuar dramën e kësaj gruaje.
Nëpërmjet vargjeve “me ftyrë të zbetë edhe me sy të zez si jeta e saj / me buzën të vyshkuna në vaj / me plagë në gjoks e stolisun”, Migjeni na sjell ndër mend portretin e një femre të plakur, me fytyrë të zbehtë, buzë të vyshkura, gjoks të plagosur e sy të zinj misteriozë; portretin e një femre, e cila ka qenë shumë e bukur në rini, por që tani i ka humbur të gjitha hiret.
Poeti në fakt e përshkruan gruan në dy plane: në atë të mjerimit fizik dhe atij shpirtëror. Vargu ku pikërisht këto dy plane jepen të shkrira në një është: “me veshje dhe me shpirt të grisun”, ku jepet mjerimi fizik (veshje të grisun) e mjerimi ekstrem shpirtëror (shpirt të grisun).
Në vargjet më poshtë, Migjeni jep imazhin e një të çmendure më shumë se atë të një lypësjeje: “me hije grueje/ një kens këso bote/ një fantom uje/ vallzonte valle në rrugë të madhe”. Vallja i takon një njeriu të lumtur, por ndërkohë në këtë poezi bëhet pjesë e gjendjes shpirtërore të një njeriu të mjerë. Por vallja e zakonshme ka ritëm të rregullt dhe harmoni, ndërkohë që vallja e kësaj “te çmendure” është krejtësisht e çrregullt dhe joharmonike. Nëpërmjet këtij kontrasti, në fakt poeti kërkon të theksojë edhe njëherë dramën e kësaj gruaje që tashmë ka arritur në një pikë kritike të mjerimit: atë të çmendurisë.
Kjo valle vazhdon të “kërcehet” edhe në vargjet më poshtë: “Dy hapa para, dy hapa mbrapa / me kambë të zbathun / me zemër të plasun / Dy hapa djathtas, dy hapa majtas, /me flokë të thime, /me ndjesi të ngrime”. Poeti e përsërit disa herë grupin emëror ‘dy hapa’ për t’i shtuar muzikalitet poezisë: lexuesit i duket sikur është duke e parë këtë grua që kërcen. Përveç kësaj, në këto vargje shkrihen sërish mjerimi fizik (kambe të zbathun, flokë te thime - tregues i plakjes) e mjerimi shpirtëror (zemër e plasun, ndjesia e ngrime - ka ngrirë mënyra e jetesës).
Drama e kësaj femre është e tmerrshme. Ajo ka mbetur e varfër, sepse i ka humbur të gjitha hiret e saj dhe nuk mund t’i shfrytëzojë më ato për të fituar jetesën. Qyteti nuk e ka parë atë kurrë si një qenie njerëzore, por si një objekt për të zbrazur epshet njerëzore. Këtë Migjeni e shpreh mjaft mirë në vargjet pasuese:
(Dikur,
kur gjit’ e saj me kreni shpërtheheshin n’aromë,
kur ish e njomë
– atëherë e dashunojshin shum zotni.
E sot?) Këtu krijohet një pikë lidhëse mes të shkuarës (dikur) e të tashmes (sot) për të dhënë mesazhin se kjo grua ka një të shkuar, që po i dikton edhe një të tashme, por nuk dihet nëse do të ketë një të ardhme.
Në strofën e fundit ndihet edhe revolta e poetit. Kjo revoltë është jo e drejtpërdrejtë, por shfaqet më shumë përmes fjalëve kyç: e çmendun, e fikun, e shterun, i molisun, e therun, një za vorri, një jehonë. Kjo grua e argëtonte dhe e argëton akoma qytetin. Kur ishte e re,
e argëtonte me trupin e saj, ndërsa tani qe eshte plakur e argëton me “shfaqjen” që jep nëpër rrugët e qytetit.

D. ANALIZA STILISTIKE
 Qiella dhe hyjt e vramë – metaforë mbiemërore
 një ngjarje të trishtueme panë – inversion
 Hije... jo! - por një grue – inversion
 ftyrë të zbetë – epitet
 sy të zez si jeta e saj – krahasim
 buzën të vyshkuna – metaforë mbiemërore
 gjoks e stolisun – metaforë mbiemërore
 shpirt të grisun – metaforë mbiemërore
 zemër të plasun – metaforë mbiemërore
 Dy hapa – anaforë
 kambë të zbathun – epitet
 flokë të thime – epitet
 ndjesi të ngrime – metaforë mbiemërore
 gjit' e saj me kreni shpërtheheshin n'aromë – metaforë
 atëherë e dashunojshin shum zotni/ E sot? – ironi
 vall' e çmendun – metaforë mbiemërore
 jetën e fikun – metaforë mbiemërore
 një jetë e shterun – metaforë mbiemërore
 shpin i molisun – metaforë mbiemërore
 zemër e therun – metaforë mbiemërore
 za vorri – epitet
 në rrugat e qytetit tonë – përsëritje
 gruaja dikur e re, e bukur, në lulëzim—sot e mjerë, e plakur – kontrast
 Gruaja vuan - qyteti është indiferent, njerëzit janë të largët – kontrast
 Vallja i takon njeriut të lumtur, por e kercen një njeri i mjerë – kontrast
 Vallja e zakonshme eshte harmonike, por kjo valle eshte e çrregullt – kontast

E. ANALIZA GJUHËSORE
 veprimi zhvillohet në dy kohë: të shkuarën (të pakryerën dhe të kryerën e thjeshtë) dhe të tashmen per te treguar se kjo grua ka një të shkuar, që po i dikton edhe një të tashme, por nuk dihet nëse do të ketë të ardhme
 folja përdoret shumë pak (panë, vallzonte, shpërthejshin, dashunojshin, asht)
 përdorimi i kllapave – shërben për të tërhequr vëmendjen në detaje plotësuese
 vihet re asidenti – vargjet lidhen me presje (jo me lidhëza)
 e shkruar në dialektin geg
 pyetje ironike – E sot?
 Përdorimi I gjerë I ndajfoljeve kohore (mbramë, dikur, sot)

F. ANALIZA METRIKE
 Alternim i vargut të gjatë me vargun e shkurtër – i jep ritëm poezisë
 Shkruar në monokolonë
 Rimë e paplotë (e puthur – AABB, e kryqëzuar – ABAB)

G. MJETET ME TË CILAT REALIZOHET MUZIKALITETI
 Ndërthurje e vargut të gjatë me vargun e shkurtër
 Fjalët dialektore
 Përdorimi I kufizuar I foljeve
 Mungesa e lidhëzave
 Përsëritje të fjalëve (dy hapa)
 Aliteracioni
 Ndryshimi i ritmit brenda poezisë. Poeti e përshkruan gruan: “…një hije gruaje,/ një kens këso bote,/ një fantom uje…”. Por kur vjen puna për të folur për vallen e gruas së mjerë nëpër rrugët e qytetit, në mënyrë që sarkazma të dalë më e dukshme dhe therëse, menjëherë e ndryshon ritmin, ndërton vargje me aliteracione, me rima të pasura “…vallzonte valle në rrugë të madhe./ Dy hapa para, dy hapa prapa/ me këmbë të zbathun,/ me zemër të plasun…”

H. KARAKTERISTIKAT MIGJENIANE
Pas leximit të kësaj poezie, vëmë re shumë karakteristika të stilit migjenian: shfaq mjerimin me vërtetësi lakuriqe, nuk paraqet më femra “të ndershme” që rrine mbyllur ne shtepi dhe bëjnë punë shtëpie, por di të paraqesë edhe realitetin femëror: gra që shesin trupin dhe për këtë nuk ia vë fajin gruas, por shoqërisë që qëndron krejt indiferente ndaj këtyre dramave e për më tepër I vendos këto ngjarje në rrugët e qytetit. Ai nuk ka për qëllim ta paraqesë popullin shqiptar si të përkryer me gjithë tiparet e lavdishme, por do ta paraqesë atë ashtu siç është.

PUNOI: DENIDA BLLOSHMI
KLASA XII-A

Do qe te marresh mendimin qe kane shoket per ty?
Do qe te te shkruash mendimin qe ke per shoket?
Regjistrohu tani dhe tregohu i ndershem!

tbh.me

Vepra te ngjashme

GJERMANIA Autori: ANDI HIBRO · Lloji: Analize letrare · Tema: GJERMANIA gjermania ca ca ca ja tifozet ku i ka cdo kush e perjeton ate boterori i brazilit e mbani mend e itali spanje france gjermani ai qe luan bukur e fiton tani ai eshte nje nga me te mirit eshte boterori i brazilit me gjermanine per vete jam skuadre...	Humbja e një personi të dashur Autori: Emine · Lloji: Analize letrare · Tema: dashuria Ende nuk e di qka do te thot humbja nje personi,po me siguri eshte nje send qe nuk mundesh ta ndalosh e as ta kthesh siq ishte me par. Humbje do te thot qe nje pjes e trupit tend ka vdekur qe ne ate moment kur e humh diken.Te shkruash qenka shume e let p...
Nena Autori: Arlinda Jashari · Lloji: Analize letrare · Tema: Nena NENA ime e dashur te dua deri sate vdes. E di qe me do mua andaj pergjigje nuk pres.Kur ti buzeqesh me buzeqeshe e shendrit fytyra ime .Syte e tute te bukur ylber me shtate ngjyra	Thënie Autori: Diana B · Lloji: Analize letrare · Tema: Thënie 1 dashuria është e verbër dhe nuk e di ku shkon. 2 të duash dikë do të thotë të kapesh fort pas tij. 3 të gabosh është njerezore.te falesh eshte hyjnore
Nena qenie e pazevendesueshme Autori: B.Olluri · Lloji: Analize letrare · Tema: per nenen Ndoshta cdo fjale do te ishte e paket te flisja per qenien me te dashur ne bote Nenen.Prej dites qe ne lindem ishte dora e saj qe kujdesej per ne,e ajo dore vazhdon te kujdeset per ne edhe sot pa asnje ankese.Ajo mund te kosniderohet si mrekullia e 8 ne k...	Ti Autori: Mirnisa Bytyçi · Lloji: Analize letrare · Tema: Ti E di ku ndodhem tani? Nodhem aty ku të takova ty. Aty ku shkëlqimi yt ma mori mendjen, aty ku unë thash më në fund e gjeta atë qe dua. E di ku dua të shkoj ! Të shkoj në ato vende që me ty ëndërroj, aty thjesht ku hëna më mjafton ta shikoj, ...
libri Autori: arbnora gashi · Lloji: Analize letrare · Tema: libri miku me i mir i njeriut libri eshte miku me i mir i njeriut nje shtepi pa liber eshte si nje njeri pa shpirt te lexosh liber do te thot te duash jeten te duash te verteten libri eshte mesuesi me i dashur i njeriut aji as nuk te rra as nuk te qorton mor vetem te meson ndrysh te e...	Alkimisti Autori: Paulo Coelho · Lloji: Analize letrare · Tema: Alkimisti Cdokush ne femijeri enderronte per gjera qe do me cdo kusht ti arrijme ne te ardhmen. Jane enderrat me te zjarrta se c'mund ti kete kushdo, kemi pas entuziazmin e pashtershem qe buronte nga zemra jone, ndjekja e asaj endrre , ishte shpresa qe jetomin. Na ...
Mirse vjen o nip Autori: Saide pnishi · Lloji: Analize letrare · Tema: Per nipin Po na gzohet kulmi Po na gzohet pragu i shtepis Po na vjen nipi yn i ri Gzohi ju oj mesa Gzohi ju oj bija Po na vjen Fatlumi Po na gzohet shpia Gzim i madh sot ne jete shtepi Shum po gesohet gjyshja Shum po gzohet vendi Me gezim te madh so...	Jemi Nje komb Autori: Edona Elshani · Lloji: Analize letrare · Tema: kombi Jemi Nje Komb Sa bukur esht Te flasesh per Kombin ton Shqiptar. Sepse Vuajtja E Shqiptarve Su ndal Plot 5 Shekuj Me rradh , Ahh Sikur Do mundeshim Ti Harronim Keto Vuajtje qe U ben Koh me par . Un si Nje Nxense Qe Jam jam Krenare qe kam Nje Gjuh te Embel...
Analize letrare "Libri Sekret", Gregory ... Autori: Gregory Samak · Lloji: Analize letrare · Tema: analize, le livre secret, libri sekret, gregory samak, roman Analizë letrare Libri që kam zgjedhur për të zhvilluar analizën letrare është “Libri sekret” i autorit francez Gregory Sámak. Pjesa I Autori: Gregory Sámak Titulli: “Le livre secret” ...	Perralla per femije Autori: Madita · Lloji: Analize letrare · Tema: Mizat Mizat Nje here disa miza ishin shume te uritura pastaj duke fluturuar e duke fluturuar pane nje enë më Mjalte.Ato rane aty dhe ia nisen te hane me lezet madje per arsye te embelsise se tij ato nuk ndaheshin fare prej tij. Meqenëse nuk mund te shkoq...
Jeta Autori: Kevin Çika · Lloji: Analize letrare · Tema: Jeta \|\| \|\|\| \|\|\|\|\|\|\| \|\|\|\|\|\|\|\| \|\| \|\|\| \|\| \|\| \|\| \|\|\| \|\|\|\|\|\|\| \|\|\|\|\|\|\|\| \|\| \|\|\| \|\| \|\| \|\|\|\|\|\| \|\|\| \|\| \|\|\|\|\|\|\|\| IS BEATIFUL,LIVE IT UP	jeta Autori: Kevin Çika · Lloji: Analize letrare · Tema: Kaligrama ne anglisht për jetën \|\|\|\|\|\|\|\|\| \|\|\|\|\|\|\| \|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\| \|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\|\| \|\|\|\|\|\|\|\|\| \|\|\|\|\|\|\| \|\|\|\|\|\| \|\|\|\|\|\|\|\|\| \|\|\|\|\|\|\|\|\| ...

Komentet e fundit!

Shto komentin tend per vepren e mesiperme!

Emri:

Email:

Komenti:

Pyetje sigurie

Sa eshte shuma e ketyre dy numrave:
1 + 2 =

Your travel guide to exploring Albania - TourAlbania.org

Kaloni ne versionin Desktop